خورده بور‍‍ژواها

خرده بورژوا موجودی است كه در دايره تنگ عادات و افكار محصور و درون اين دایره تنگ، تفكری «اتوماتيك» دارد. نفوذ خانواده، مدرسه كليسا و ادبيات «نوع پرورانه» بالاخره نفوذ هر آنچيزي كه «روح قوانين» و «تراديسيون»های بورژوازی ناميده ميشود در مغز خرده بورژواها دستگاه ساده ای شبیه مکانیسم ساعت بغلی تعبیه می کند. این دستگاه، پیچ و دنده افکار خرده بورژوایی را به حرکت در می آورد و میل خودخواهانه خرده بورژاها را نسبت به سکون و آرامش، قوت می بخشد. سراپای تمنیات خرده بورژواها بدون اینکه فصاحت در کلام را از دست دهیم، در یک جمله کوتاه خلاصه می شود: آقاجان به ما رحم کنید!
این تمنیات در برابر دولت و اجتماع کمی تکامل یافته و به عنوان مطالبه اساسی زیر درمی آید: راحتم بگذار! بگذار به دلخواه خود زندگی کنم.
مطبوعات هر روز مرتبا به خرده بورژواها تذکر داده و تلقین می کنند که اگر خرده بورژوا انگلیسی است، او بهترین آدم دنیاست؛ اگر هم فرانسوی است باز هم بهترین آدم دنیاست ولی اگر آلمانی یا روسی است، حقیقتا بی برو برگرد بهترین آدم دنیاست...