آدولف آیشمن

(1906 - 1962 م)

آیشمن به عنوان «معمار هولوکاست» شناخته می‌شود. او مسئولیت اصلی لجستیک و سازماندهی اخراج و انتقال میلیون‌ها یهودی به اردوگاه‌های مرگ را بر عهده داشت. پس از شکست نازی‌ها، او با هویت جعلی به آرژانتین گریخت و سال‌ها به صورت مخفیانه زندگی کرد. در سال ۱۹۶۰، ماموران سرویس اطلاعاتی اسرائیل (موساد) طی عملیاتی پیچیده او را در بوئنوس‌آیرس شناسایی و ربودند. آیشمن به اسرائیل منتقل شد و در یک دادگاه تاریخی و جنجالی به جرم جنایت علیه بشریت محاکمه گردید. او در دفاعیات خود مدعی بود که تنها یک «کارمند ساده» بوده و فقط دستورات مقامات بالا را اجرا کرده است. این ادعا باعث شد هانا آرنت مفهوم مشهور «ابتذال شر» را برای توصیف او به کار ببرد. دادگاه در نهایت او را مجرم شناخت و حکم اعدامش صادر شد. او تنها شخصی است که در تاریخ اسرائیل پس از یک محاکمه غیرنظامی اعدام شده است. پرونده او همچنان به عنوان نمادی از مسئولیت فردی در جنایات سیستماتیک مطالعه می‌شود.