احمد نخجوان

(1275 - 1345 هـ.خ)

سرلشکر خلبان احمدخان نخجوان اولین فرمانده نیروی هوایی ایران و به باور بسیاری نخستین خلبان ایرانی بود. هرچند طبق شواهد تاریخی، نخستین خلبان ایرانی کلنل محمدتقی پسیان بوده‌است. او سال‌ها وزارت جنگ و فرماندهی نیروی هوایی ایران را بر عهده داشت. احمدخان نخجوان پسر مهاجری از ایرانیان ساکن نخجوان قفقاز بود. پدر و پدربزرگش از سرداران قزاقخانه بودند. وی تحصیلات خود را در ایران و فرانسه به انجام رسانید و به سال ۱۲۸۹ داخل مدرسهٔ قزاقخانه شد و به سال ۱۲۹۴ از آن مدرسه فارغ‌التحصیل شد و به بریگاد قزاق پیوست. در کودتا همکاری همه‌جانبه داشت و درجهٔ سرهنگ تمامی گرفت. پس از تشکیل قشون متحدالشکل در تیپ پیادهٔ اول رئیس ستاد تیپ بود. در سال ۱۳۰۲ به دستور وزیر جنگ وقت (سردار سپه) به جهت کسب علوم نظامی جدید عازم اروپا گردید و توانست رستهٔ خلبانی را در دانشکدهٔ ایستر فرانسه به اتمام برساند. وی در زمان اشغال ایران توسط نیروهای روسیه و بریتانیا، به کمک چندین افسر دیگر ۳۰ هزار سرباز را به دلیل نداشتن تجربهٔ جنگی از پادگان‌های ارتش شاهنشاهی ایران مرخص کرد. به همین علت رضا شاه مجبور به اعلام بی‌طرفی در جنگ شد اما او را در برابر وزیران به باد کتک گرفت، درجه‌هایش را کند و به دادگاه نظامی ارجاع داد. او در دوران پادشاهی محمدرضا پهلوی بار دیگر به وزارت رسید و به او دیپلم خلبانی اهدا کرد. ضمن اینکه در مجموعه تلویزیونی درچشم باد حمیدرضاهدایتی نقش سرلشکر احمدخان نخجوان را برعهده داشت.