بهمنیار بن مرزبان

(993 - 1066 م)

وی نواده‌ی مرزبان شاه سالاری و از دودمان دیلمی خاندان سالاریان، فیلسوف ایرانی و از برجسته‌ترین شاگردان ابن سینا بود و در درس ابن سینا حضور فعال داشته و پرسش‌های پرسون و مهمی را مطرح می‌کرده که کتاب المباحثات ابن سینا بیش‌تر در پاسخ به پرسش‌های او است. ابن سینا در نامه‌ای به بهمنیار، او را به دلیل اهتمام به تحصیل علم ستوده است. از جملهٔ آثار او التحصیل یا التحصیلات است، که آن را به نام دایی خود ابومنصور بهرام بن خورشید بن یزدیار نوشت. او در نوشتن این کتاب، از روش استاد خود ابن سینا پیروی کرد و همچنین از آثار او نیز استفاده کرد. این اثر بهمنیار در سدهٔ پنجم و سدهٔ ششم هجری از آثار مهم فلسفی به‌شمار می‌آمده است. از دیگر آثار او رساله فی مراتب الموجودات و رساله‌ای به نام فی موضوع المعروف بما بعدالطبیعه اند، که هر دو به زبان آلمانی ترجمه شده‌اند. همچنین او کتاب التعلیقات ابن سینا را گرد آورده است. درباره‌ی دین او اختلاف هست؛ منابع نخستین او را زرتشتی و منابع متاخر مسلمان معرفی کرده‌اند. آقا بزرگ تهرانی در الذریعه یکی از تصنیفات وی را در شمار کتب شیعه آورده‌است. اما در التحصیل چیزی که گواه مسلمانی او باشد، دیده نمی‌شود. منابع متقدم او را زردشتی دانسته‌اند اما متاخران گفته‌اند که بعدها مسلمان شده است