دیوان مسعود سعد

با مقدمه: رشید یاسمی

اصل مسعود سعد از همدان است. نیاکانش در زمانی که آوازه شوکت دولت غزنوی برخاست، به غزنین آمده در سلک عمال آن دولت منتظم گشتند. ولی درست معلوم نیست که کدام یک از اجدادش نخست وارد این خدمت شده‌اند. مسعود دو دوره حبس داشته است؛ یکی در قلعه‌های دهک و سو و نای در زمان سلطان ابراهیم و دیگر در قلعه مرنج در زمان سلطان مسعود بن ابراهیم. آغاز این حبس را باید ظاهرا یک سال بعد از وفات سلطان ابراهیم که در 492 واقع شد، قرار داد؛ زیرا که دوره کامرانی مسعود سعد و حکمرانی او در چالندر بسیار کوتاه بوده است. سیزده سال در مجموع او در زندان بوده و حبسیه‌هایش از بهترین اشعار این نوع فارسی است.