بازسازی متون کهن حدیث شیعه: روش، تحلیل، نمونه

این اثر، با همکاری پژوهشکده علوم و معارف حدیث و کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، فراهم آمده است. کتاب از سه بخش تشکیل شده است. بخش نخست، با عنوان «تحلیل کتاب شناسی حدیث و بازسازی متون متقدم»، شامل چهار فصل است. در این چهار فصل، پیش فرض های تحلیل کتاب شناسی حدیث، گزارش تاریخی از روش محدثان شیعی در نقد وثاقت حدیث و اصول کلی تحلیل کتاب شناسی متون حدیث، بررسی شده است. بخش دوم کتاب با عنوان «گفتگو»، مباحث آیه الله سید احمد مددی موسوی را در قالب یک گفتگو تنظیم کرده است که نکاتی را از تحلیل کتاب شناسی حدیث شیعه، بازگو می کند. در بخش سوم که «مقالات برگزیده» نام دارد، شانزده مقاله برگزیده در تحلیل کتاب شناسی و بازسازی متون حدیث گرد آمده است. توجه به آثار حدیثی که مادر آثار غیر حدیثی در تمدن اسلامی به شمار می آیند از اهمیت ویژه ای برخوردار است و روشهای مختص به خود را دارد. در واقع، تدوین کتاب از دانش حدیث آغاز شد و علوم دیگر نه لزوما در امتداد آن، بلکه در حاشیه آن رشد کردند. بدست آوردن چگونگی تدوین حدیث، شکل گیری متون حدیثی، چگونگی اطلاعات کتابهای قبلی در آثار بعدی نکته ای است که نیازمند باز کاوی درست متون در دسترس است. این باز کاوی و باز سازی، صرفا جمع آوری احادیثی نیست که نام یک راوی مشخص و مشهور در آن است بلکه تفکیک دقیق آثار یک مولف بر اساس نظام حاکم بر “روایت و نقل” از یک طرف و اخبار و اطلاعاتی است که ما از مولفات و آثار آن شخص در برخی از کتابشناسی های کهن داریم. اثر حاضر در زبان فارسی بویژه در حوزه تاریخ حدیث جزو نخستین آثاری تلقی می شود که به این دانش توجه نموده است.