اسامه بن لادن

داستان این مرد پایانی ندارد؛ کافی ست بدانیم بزرگترین ارتش دنیا، وقتی بعد از مدت ها او را یافت و کشت، از ترس تبدیل مزارش به زیارتگاهی برای بنیادگرایان، جسد او را به آب انداخت.
اسامه، فرزند محمد از شاهزادگان سعودی بود که با حمایت سازمان های اطلاعاتی پاکستان و آمریکا به افغانستان رفت و به جنگ با نیروهای شوروی مشغول شد. پس از خروج نیروهای شوروی از خاک افغانستان، او سازمانی نظامی تروریستی با نام القاعده را پایه گذاری و رهبری کرد. نام القاعده گرچه برای سازمان های امنیتی جهان شناخته شده بود، اما پس از اتفاقات ۱۱ سپتامبر همه مردم جهان آن را شناختند و گرچه پس از حدود ده سال، ارتش آمریکا او را یافت و کشت، اما بسیاری از تحلیل گران معتقدند مرگ اسامه، پایان کار القاعده نیست.
کتاب حاضر با عنوان «اسامه بن لادنی که من می شناسم» حاصل بیش از ۱۰ سال ارتباط نزدیک تحلیل گر ارشد CNN با اعضاء سازمان القاعده و دوستان و یاران بن لادن است. برگن در مقدمه ای بر اثر خود با اشاره به این نکته جلوگیری از انتشار تفکرات بن لادن بسیار سودمندتر از بازداشت یا کشتن رهبران القاعده خواهد بود، این سئوالات را مطرح می کند: او چگونه رهبری مخوف ترین سازمان تروریستی جهان را به دست آورد؟ آیا جنگ بن لادن علیه غرب، اقدام گستاخانه یک میلیونر آرمان گراست یا تدبیر کاملا سنجیده مردی که باور دارد جنگ او برای بقای اسلام راستین است؟ آیا او ایالات متحده را به دلیل آزادی ها یا سیاست خارجی آن مورد تهاجم قرار داده است؟ و در نهایت، بن لادن به راستی چه می خواهد: سرنگونی نظام سعودی یا احیای خلافت در سرتاسر جهان اسلام؟
و می گوید: همان طور که در این کتاب خواهید خواند، ممکن است بن لادن برای همیشه به صورت ابوالهولی عاری از معما با لبخندی مبهم بر لبانش باقی بماند یا شاید در هیات چیزی مانند نمدمال ظاهر گردد.
قبل از این مقدمه، بخشی وجود دارد با نام «فهرست بازیگران» که شامل خویشاوندان، دوستان و همراهان اسامه است؛ از ایمن الظواهری و ابوالمصعب الزرقاوی گرفته تا ابوجندل نامی که ادعا شده محافظ مخصوص بن لادن بوده است. ۵۷ نام در این فهرست به چشم می خورد.
برگن، مطالب خود را در ۱۴ فصل دسته بندی کرده است: عربستان، جنگ افغان، از خیّر تا مجاهد، تولد القاعده، القاعده جهانی می شود، باز هم افغانستان، حملات القاعده، رهبری کاریزماتیک، توطئه یازدهم سپتامبر، سقوط طالبان و فرار به تورابورا، القاعده در جستجوی سلاح های کشتار جمعی، چگونگی ریشه دواندن القاعده در عراق و داستان الزرقاوی، بن لادن گریزان و میراث بن لادن نام فصول کتاب است. در انتها نیز سه پیوست، مجموع گزارشات، تحلیل ها، مصاحبه های برگن را کامل می کند تا منبعی به نسبت غنی و قابل اتکاء درباره آن چه در مجاورت ایران می گذرد، داشته باشیم.
پیتر ال.برگن نام «اسامه بن لادنی که من می شناسم» را برای کتاب خود برگزیده تا فروش آن را در ایالات متحده تضمن کند. این اثر نخستین بار در سال ۲۰۰۶ میلادی منتشر شد و ظاهرا با استقبال نسبی اهالی سیاست و روزنامه نگاران مواجه شد. ترجمه فارسی، توسط عباسقلی غفاری فرد انجام شده است. او در توضیحی کوتاه، به عدم آشنایی نویسنده با زبان عربی اشاره می کند و می گوید به همین دلیل برخی نام ها و اصطلاحات به کار رفته در نوشته اصلی، نامفهوم بوده است. با این حال ترجمه، روان است و مشکل متن اصلی در آن چندان مشهود نیست.