شهر دانایی: راهنمایی برای سیاست گذاران توسعه شهری

شهر دانایی از مفاهیم خلق شده‌ی هزاره‌ی جدید است. هر چند نشانه‌هایی از مفهوم شهر دانایی را می‌توان تا یک دهه‌ی پیش نیز جستجو کرد، امّا این از پگاه سده‌ی بیست و یکم است که شهرهایی از گوشه و کنار جهان، به سوی مفهوم توسعه‌ی دانایی محور میل نمودند. از آنجا که ساختار مفهومی شهر دانایی هنوز در هنگامه‌های نخستین شکل‌گیری خود است، نمی‌توان به مفهومی همسان در عرصه‌ی این ادبیات دست یافت؛ بنابراین در چارچوب مفاهیم توسعه و ارزیابی ساختار شهر دانایی، یک دیدگاه یکپارچه که نیازمندی‌ها و پارامترهای توسعه‌ای این مفهوم را تصویر نماید، هنوز به دست نیامده است. از این رو، گستاخی نخواهد بود که بر اساس ادبیات توماس کوهن، بیان کنیم که مفهوم شهر دانایی در گذر هنگامه‌ی پیش پارادایمی خود است.
در دهه‌ی گذشته، یک تکامل پرشتاب در مفهوم ”شهر دانایی“ از واژه‌ی تکنوپولیس و ایدئوپولیس به سوی ”شهر دیجیتالی و هوشمند“ را شاهد بوده‌ایم. این سیر مفهومی شامل شکل‌گیری به سوی توسعه‌ای زنده، پرخروش و پایدار بوده است.
به زبان دیگر، مفهوم شهر دانایی برآمده از مأموریت استراتژیکی است که پرتوان در فربه کردن خلاقیت، نوآوری و دانش، در زمینه‌ای از اقتصاد و جامعه‌ی در حال رشد دانایی محور، جولان می‌دهد. از این زاویه، شهر دانایی را می‌توان یک شهر یکپارچه انگاشت که از دیدگاه فیزیکی و نهادی، عملکردهای پارک‌های علم و فناوری را در عملکردهای شهری ترکیب می‌نماید. در حقیقت، شهر دانایی یک پارادایم خوشایند برای شهرهای پایدار آینده را ارائه می‌دهد.
شهر دانایی نقش بی‌همتایی را در خلق دانایی، رشد و توسعه‌ی اقتصادی ایفا می‌کند. از این رو، شهر دانایی همچون شهری که هدفمندانه به گونه‌ای طراحی گردیده است که به پرورش و فربه نمودن دانایی می‌پردازد، توصیف شده است.