استئوپروز: پاتوفیزیولوژی، تشخیص، درمان

کاهش در توده‌ی استخوانی، فرآیند افزایش سن است که بعد از به‌دست آوردن حداکثر توده استخوانی، در مردان و زنان آغاز می‎شود. از آغاز میانه دهه دوم تا طول زندگی، زنان حدود 35 درصد از استخوان کورتیکال و 50 درصد از استخوان ترابکولار خود را از دست می‌دهند. به زبان دیگر، استخوان زنان، با نرخ 3 تا 5 درصد در سال، برای مدت 5 تا 7 سال، از آغاز یائسگی کاهش می‌دهد و از این رو آنان در معرض میزان فزاینده‌ای از شکستگی قرار می‎گیرند. شکستگی در استخوان ران با خانه‌نشینی و مرگ و میر و شکستگی ستون فقرات نیز با کمر درد مزمن، انحراف در ستون فقرات، محدودیت حرکتی و افزایش شانس بستری در بیمارستان و مرگ و میر توأم است. در ایالات متحده امریکا، هزینه‌های مستقیم شکستگی‎های پوکی استخوان از 12 میلیارد تا 18 میلیارد در نوسان است که می‎بایست هزینه‌های غیرمستقیم به‌ویژه آنچه که از کاهش بهره‌وری اقتصادی حاصل می‌شود نیز به جمع هزینه‌های مراقبت از شکستگی افزود که این هزینه‌ها به دو یا سه برابر در دهه‌های آینده افزایش خواهد یافت؛ زیرا شیوع پوکی استخوان در حال شتاب است. چنین پیش‌بینی می‌شود که بیش از نیمی از شکستگی‎های استخوان ران در جهان در سال 2050 در آسیا روی خواهد داد. متون کلاسیک و جامع علمی در زمینه پوکی استخوان برای پاسخگویی به رشد فزاینده آگاهی جامعه پزشکی بیش از پیش احساس می‌شود. از این رو، کتاب پوکی استخوان، تألیف الگوی پزشکی ایران زمین، جناب آقای دکتر کشمیری، استاد محترم بخش روماتولوژی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، که ماحصل تجربه پرارزش و دانش ژرف این استاد عزیز است می‌تواند در آموزش، بازآزمایی و آشنایی جامعه پزشکی ایران، نقش شگرفی را ایفا نماید. این نوشتار به‌صورت سیستماتیک به مباحث فیزیولوژی، تشخیص و درمان پوکی استخوان پرداخته و پیچیدگی‌های پاتوفیزیولوژی و روش‌های تشخیصی پوکی استخوان را به‌صورت پرسش و پاسخ به زبانی شیوا بیان می‌دارد. ساختار نوشتار آن‌گونه سامان یافته است که مباحث اساسی و ضروریات پوکی استخوان را توأمان با یافته‌های نوین پژوهشی و درمان این بیماری ارائه می‌دهد. چنین است که جوینده با آغاز هر نقطه از نوشتار، بی‌اختیار خود را در پایان آن می-یابد و این همه برخاسته از آتش عشق نویسنده شیدا است که به خرمن واژگان نوشتار افتاده و این گونه است که اسب سرکش هر خواننده گریز پای را رام می-نماید. مطالعه این کتاب گرانسنگ می‌تواند در توسعه دانش و علم پزشکی در گستره ایران زمین بسیار سودمند باشد.