کتاب اروپا: ویژۀ روابط اروپا و آمریکا

هرچند آمریکا و اروپا از یک حوزه تمدنی، فرهنگی برخاسته‌اند و در بلوک یا طیف غرب تعریف و نگریسته می‌شده‌اند و همواره شاهد یک نوع وابستگی متقابل فزاینده اقتصادی و امنیتی به‌ویژه در دوران جنگ سرد در قبال تهدیدات شوروی بوده‌ایم، با این حال، روند یادشده بدان معنا نیست که اکنون نیز لزوماً ناظر درجات بالایی از روند همگرایی در کلیه ابعاد میان دو سوی آتلانتیک باشیم.
تا پیش از پایان جنگ سرد،‌ آمریکا خود یکی از حامیان جدی روند همگرایی به‌ویژه اقتصادی (جامعه اقتصادی اروپا) و حتی دفاعی (ناتو) به‌شمار می‌آید، در حالی‌که پس از جنگ سرد و تغییر ساختار نظام دوقطبی، جامعه اروپا نیز شاهد تغییرات ساختاری به‌واسطه تغییر ساختار نظام بین‌الملل در خود گردید. به‌دنبال پیمان ماستریخت، جامعه اروپا به اتحادیه اروپا تغییر نام یافت در حالی‌که دیگر تنها رکن اقتصادی را یدک نمی‌کشید. بلکه به‌دنبال همگرایی پولی، دفاعی ـ امنیتی و یک سیاست خارجی مشترک بود.
اتخاذ یک سیاست دفاعی ـ امنیتی مشترک از سوی اروپا با هدف به ‌دوش کشیدن مسئولیت امنیت اروپا به‌ویژه پس از بحران‌های بالکان، حکایت از تنش یا روند واگرایی در حیطه قدرت سخت‌افزاری بود. اما این روند واگرایی تنها به بعد دفاعی ـ امنیتی محدود نگردید، بلکه در دوران بوش دوم و اتخاذ روند یک‌جانبه‌گرایی از سوی وی، اختلافاتی نیز در شیوه و تاکتیک جهت رسیدن به نتیجه مطلوب پدیدار شد. مسئله پروتکل زیست‌محیطی کیوتو، طرح سپر دفاع موشکی، حمله به عراق و ... سبب گردید تا اتخاذ سیاست یک‌جانبه‌گرای بوش در تقابل با نظام چندقطبی یا روند چندجانبه‌گرایی موردنظر اتحادیه اروپا قرار گیرد.