ایل باصری

ایل باصِری (باسری) ایلی کوچنده و پارس‌نژاد از ایلات خمسهٔ فارس است و به خاطر قالی‌ها و گلیم‌های خود شهرت دارد. رنگ نارنجی مشخصهٔ قالی‌های آنهاست. باصری‌ها عمدتاً فارسی زبان و شیعه مذهب می‌باشند هرچند در میان آن‌ها اقلیت‌های غیرفارسی‌زبان و اهل سنت نیز یافت می‌شوند.
ایل باصری تنها باقی‌ماندهٔ قبیله پاسارگادیان است که در دوره‌های اشکانی و ساسانی به رم کاریان معروف شدند. نام پاساری که به اهالی قبیلهٔ پاسارگادیان اطلاق می‌شد در دوره حکومت اعراب به باساری و سپس به باصری تغییر کرد. ایل باصری که به دلیل خصومت بنی امیه و سپس بنی عباس با پارس‌ها ضمیمهٔ عده‌ای از قبایل عرب کوچانیده شده به سواحل شمالی خلیج فارس شده بود تا به حکومت رسیدن کریم‌خان زند زیر یوغ اعراب قرار گرفت. پس از این تاریخ بقایای پاسارگادیان و کاریانیان به نام باصری با یکدیگر متحد شدند که این اتحاد تا امروز پابرجا بوده است.
سنتاً قشلاق این ایل در مناطق شمالی لارستان و ییلاقشان در بلوک مرودشت ،پاسارگاد و اقلید بوده‌است.
افراد ایل باصری شجاع و تا حدی ماجراجو بودند. بین خودشان مشهور بود که یک باصری معادل دو قشقایی است. البته چون بین باصری‌ها و قشقایی‌ها به دلایلی نزاع و درگیریهای فراوان رخ داده بود؛ این اظهار نظر شاید از خصومت‌های ایلی هم سرچشمه می‌گرفت. به هر حال این ایل و به طور کلی ایلات خمسه، با ایل قشقایی رقابت و گاهی نیز دشمنی داشتند.
ایل باصری مشتمل بر ۱۹ طایفه و تعداد زیادی بُنکو است. هر بنکو شامل ۴ تا ۹ خانوار است که در چندین سیاه چادر زندگی می‌کنند. سرپرست اردوها در قدیم از طرف خان تعیین می‌شد و در نبود او ریش سفیدان بنکو این مسئولیت را بر عهده می‌گرفتند. ریاست ایل نیز تا پیش از انقلاب بر عهدهٔ خان یا کلانتر (از طایفه کلمبه‌ای) و منصب او موروثی بود.
ایل باصری به دو شاخه اصلی علی میرزایی و ویسی تقسیم می‌شود. علاوه بر این دو گروه، عده‌ای از طایفه‌های باصری از ایلات دیگر مهاجرت کرده و به ایل باصری پیوسته‌اند.