مناسک جامع حج

حج یکی از ارکان مهمّ اسلام، و از بزرگترین فرائض دینی است.
قرآن مجید در یک عبارت کوتاه و پرمعنی می فرماید: «وَ لِلّه عَلَی النّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ مَنِ اسْتَطاعَ اِلَیْهِ سَبیلاً; برای خدا بر مردم است که حجّ خانه او کنند، آنها که توانائی رفتن به سوی او دارند» و در ذیل همین آیه می فرماید: «وَ مَنْ کَفَرَ فَاِنَّ اللّهَ غَنِیٌّ عَنِ الْعالَمینَ; و هر کس کفر ورزد (و حج را ترک کند، به خود زیان رسانده)، خداوند از همه جهانیان بی نیاز است.»
جمله «برای خداست بر مردم...» به ضمیمه تعبیر به «کفر» در مورد کسانی که حجّ واجب را ترک می کنند، اهمّیّت فوق العاده آن را در اسلام کاملاً رشن می سازد.

قابل توجّه این که در تفسیر آیه شریفه ۷۲، سوره اسراء: «وَ مَنْ کانَ فی هذِهِ اَعْمی فَهُوَ فِی الاْخِرَهِ اَعْمی وَ اَضَلُّ سَبیلاً; کسی که در این جهان (از دیدن چهره حق) نابینا بوده است، در آخرت نیز نابینا و گمراه تر است.» از امام صادق(علیه السلام) روایت شده که یکی از معانی آیه، کسی است که حجّ واجب خود را پیوسته به تاخیر می اندازد تا مرگ او فرا می رسد (او در قیامت نابینا خواهد بود.)