دیوان محسن فانی

مصحح: ک. ل. تیکو

محسن فانی کشمیری (وفات 1081 قمری) شاعر پارسی سرای قرن یازدهم هجری بود که سهم بسزائی در تربیت شعرای پارسی زبان کشمیر داشت. فانی که مدتی در هند خدمت صدارت داشت، پیرو داراشکوه بود و در نهضت او مقام رهبری را برعهده داشت. دبستان مذاهب یکی از آثار اوست که به سبب آن، از طرف علمای وقت مرتد خوانده شد. دیوان پیش رو به تصحیح ک. ل. تیکو و مشتمل بر غزلیات و رباعیات محسن فانی است که از تشبیهات و استعارات تازه ای استفاده کرده و چه بسا که آنها را تکرار کرده است. وی در بعضی غزلیاتش بر عشق مجازی، در برخی معنوی و در بقیه بر جنبه روحانی آن تاکید کرده است. رباعیات او حکیمانه و صوفیانه هستند و وحدت با خداوند و کائنات در تمام این رباعیات نمایان است. این کتاب در سال 1342 توسط انتشارات انجمن ایران و هند منتشر گردید.