مهد علیا به روایت اسناد
نویسنده:
عبدالحسین نوایی
امتیاز دهید
در این مجموعه, 185 برگ سند درباره مهد علیا ـ مادر ناصرالدین شاه قاجار ـ که در 'سازمان اسناد کتابخانه ملی ایران' و 'موسسه تاریخ معاصر ایران' نگهداری میشود, بازنویسی و چاپ شده است. اسناد ذیل این موضوعات گرد آمده است: وقفیات, فرامین, نامههای مهد علیا به ناصرالدین شاه, نامههای مهدعلیا به اشخاص, نامههای اشخاص به مهدعلیا, نامههای اشخاص درباره مهدعلیا, قروض مهدعلیا, مداخل و مخارج مهدعلیا, ماترک. در پایان کتاب شرح و معنی برخی اصطلاحات, شجرهنامه مهدعلیا و نمایه اسامی آمده است.
بیشتر
دیدگاههای کتاب الکترونیکی مهد علیا به روایت اسناد
اما در زمان صدارت امیرکبیر واقعیت این بود که مهدعلیا به خاطر دسیسه کردن علیه او مجبور به ملاقات های مکرر با اعیان قاجار و نمایندگان سفارت خانه ها بود. همین ملاقات ها در جو فرهنگی آن عصر دوباره آن شایعات رو احیا کرد و حتی به تبعیدش به قم به دستور ناصرالدین شاه (و شاید تحریک امیرکبیر) منجر شد. در حالی که بعید بود انگیزه ی مهدعلیا از این دیدارها جنسی بوده باشد.
داوری کردن در مورد شخصیت های تاریخی خیلی دشواره و تا حدی هم در طول زمان دچار دگرگونی میشه. مثلا امروزه شاید فمنیست ها نگاه مثبت تری به مهدعلیا داشته باشند.
نظر شخصی من این هست که نقش مثبتی در تاریخ معاصر ایران نداشت.
مهد علیا محموعه ای از بسیاری از صفات بود. می گویند پس از مرگ محمد شاه در تهران دو چهارقد بر روی هم بر سر کرد یکی سیاه برای عزاداری جهت شوی تاجدار و دیگری رنگین و فاخر به یمن تاجدار شدن پسر خویش.
فاصله مرگ شاه کهنه و بر تخت نشینی شاه نوجوان در حدود چهل روز بود و در این مدت مهد علیا با قدرت تمام تهران را اداره نمود.
در گذشته اصطلاحی به نام شاه مرگی وجود داشت. پس از مرگ شاه و تا بر تخت نشینی تاجداری دیگر به دلیل ضعف حکام و نداشتن یک مدیر و مسئول ایران گرفتار آشوب و بلوا و جنگ های داخلی می شد که پس از مرگ فتحعلیشاه این دوران تجربه شده بود.
شیوه برخورد امیر نظام نیز با مهد علیا قابل نقد می باشد و بجای جبهه گرفتن در برابر مادری که خود را قیم پسر خویش می دانست باید به هر شکل ممکن با او مصالحه می کرد.