آوه، دومین کانون تشیع در ایران

آوه یا آبه از معدود شهرهای باستانی در دل ایران کهن است که از طلیعه ظهور دین مبین و نجات بخش اسلام دراین سرزمین تادیر گاهی نزدیک به زمان حاضر نشانه هایی از حیات رادر خود نگاه داشته و به مهد تشیع و شرف تقرب و ارادت به خاندان نورانی پیامبر گرامی اسلام شهرت یافته بود . شهری خوش نام و شیعه نشین که به همراه شهرهای قم ،کاشان و تفرش چهار شهر شیعی در قلب ایران بودندو از پایگاه های پر افتخارو اقتدار پیروان اهل بیت شهره آفاق اسلام به حساب می آمدند.
ر عموم منابع قديم، آوه به عنوان يكي از شهرهاي مهم شيعه نشين ومردم آن به عنوان شيعياني متعصّب وصف شده اند.(1) تاآنجا كه نام آوه تداعي كنندة يك مركز مهم و فعال شيعي بوده.موضوع مهمي كه در اينجا بدان پردا خته مي شود،چگونگي ورود تشيع به اين منطقه وعوامل بقا وگسترش آن است.
كهن ترين مأخذي كه دربارة تشيع مردم آوه سخن گفته،كتاب معروف تاريخ قم تأليف حسن بن محمدقمي(387ه.ق) است. عنوان باب چهارم اين كتاب چنين است:

«درذكر آمدن عرب آل ملك بن عامرالا شعري به قم وآبه ومتوطن شدن بدين هردوشهروذكرسبب انتقال ايشان ازكوفه به قم وآبه براختلاف روايات وذكر سبب كشتن حجاج بن يوسف، محمد بن سايب بن ملك اشعري را.»

اعراب اشعري كه به تشيع شهرت داشتند،پس از كشته شدن محمد بن سايب بن ملك براي دورماندن ازتعرض مجددحجاج،راهي نواحي مركزي ايران شدندودراطراف قم وآبه سكني گزيدند.
اين حادثه كه درنيمةدوم قرن اول هجري به وقوع پيوست بايد آغاز تشيع دراين منطقه به حساب آورد.برهمين اساس بايدگفت كه تشيّع مردم آوه همپاوهمزمان باتشيّع مردم قم بوده است وحتي نمي توان آن رامتأثرازتشيع مردم قم دانست.