کتاب آمریکا 5: ویژه نظام انتخاباتی آمریکا

نظارت و اجرا: شورای غیردولتی روابط خارجی موسسه ابرار معاصر تهران

بنیانگذاران آمریکا، قانون اساسی این کشور را به نحوی تدوین نموده‌اند که مبین عدم تمایل آنها به ایفای نقش و نفوذ مستقیم عامه مردم در انتخاب رئیس‌جمهور و خواهان یک دمکراسی با رقابت محدود بین دو حزب بوده‌اند. نظام انتخاباتی آمریکا هر چند برای قرن ۱۸ میلادی پیشرفته و مترقی بود، ولی امروزه دیگر متناسب و پاسخگوی نیازهای جامعه آمریکایی قرن بیست و یکم نمی‌باشد. نخبگان حاکم در آمریکا از دو حزب مسلط، به دلیل استناد به ثبات سیاسی از تغییر و اصلاحات حقوقی در این زمینه خودداری می‌ورزند.
بدین ترتیب، رقابت‌های سیاسی در آمریکا نه تنها با محوریت دو حزب انجام می‌شود و مجالی برای خودنمایی نامزدهای مستقل ریاست جمهوری، نمایندگان کنگره و فعالیت احزاب سوم به‌وجود نمی‌آورد، بلکه صاحب‌نظران احزاب سوم معتقدند که مقررات و قوانین در این کشور طی فرآیندی طوری تنظیم و تقنین شده تا احزاب سوم به‌خودی خود غیرمجاز و غیرقانونی تلقی گردند.
قانون اساسی آمریکا تعیین نامزدهای ریاست‌جمهوری و انتخاب رئیس‌جمهور ار در صلاحیت گروه معدودی از برگزیدگان به نام هیأت‌های انتخاباتی قرار می‌دهد. انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا از فرآیند پیچیده و طولانی برخوردار است. این فرآیند شامل؛ انتخابات مقدماتی و کنوانسیون ملی به منظور گزینش نامزد نهایی از میان نامزدهای حاضر در صحنه مبارزات انتخاباتی در هر ایالت به تعداد نمایندگان آن ایالت در مجالس نمایندگان و سنا می‌باشند، رئیس‌جمهور را انتخاب می‌کنند. این افراد از معتمدین و مورد قبول نامزد پیروز ریاست‌جمهوری هستند، ولی از نظر قانونی و فنی می‌توانند به نامزدهای دیگر رأی دهند.
در نظام انتخاباتی آمریکا، رئیس‌جمهور نه تنها باید آرای مردم را داشته باشد، بلکه از آن مهم‌تر باید آرا هیأت‌های انتخاباتی را داشته باشد. هیأت‌های انتخاباتی در تعیین نامزدها و تأیید نهایی نامزد پیروز به‌عنوان رئیس‌جمهور نقش اصلی و نهایی را ایفا می‌کنند. تفاوت اساسی نظام انتخاباتی آمریکا با سایر کشورهای دنیا این است که رئیس‌جمهور این کشور براساس تعداد 270 رأی از مجموع 538 رأی هیأت‌های انتخاباتی و نه براساس و میزان آرای مردمی دارد نامزدی اکثریت آرای عمومی را به دست می‌آورد، در نهایت به مقام ریاست جمهوری برگزیده نشود. یکی از موارد پیش آمده، مربوط به انتخابات جنجالی ریاست‌جمهوری سال 2000 بود، که بوش به‌رغم نداشتن اکثریت آرای مردمی با کسب 271 رأی هیأت‌های انتخاباتی به کاخ‌سفید راه یافت.
در این پژوهش، تلاش بر آن است تا کلیه ابعاد سیاسی، حقوقی، بین‌المللی، تاریخی، فلسفی و جامعه شناسی مربوط به نظام انتخاباتی آمریکا مورد کالبد شکافی قرار گیرد. کتاب حاضر دارای هشت مقاله مجزا بوده که ابعاد مختلف موضوع را تبیین می‌نماید. مطالب این کتاب به گونه‌ای تنظیم شده است که خواننده گام به گام در جریان مباحث نظام انتخاباتی و جایگاه سیاست خارجی در انتخابات آمریکا قرار می‌گیرد.