دیوبندیه

نام این فرقه از مدرسه دارالعلوم دیوبند گرفته شده که در محلی به نام دیوبند که بخشی از شهر سهارنپور در ایالت «اوتارپرادش» بود قرار داشت. این مدرسه شبانه روزی به نام دارالعلوم که در پانزدهم محرم سال ۱۲۸۳ ق/ ۱۸۶۷ م، به وسیله شیخ قاسم ننطاوی و به کمک شیخ رشید احمد گنگوهی به عنوان حامی معنوی آن، تأسیس شد.
فرقه دیوبندی از فرقه های اهل سنت به شمار می رود. متن زیر گفتاری از حجت الاسلام والمسلمین مهدی فرمانیان استاد حوزه و دانشگاه و رییس دانشکده مذاهب دانشگاه ادیان و مذاهب است که در نشستی در مرکز فقهی ائمه اطهار (علیه السلام) به بررسی «جریان شناسی فرقه های سلفی» پرداخته است. این گفتار به صورت اختصاصی توسط [شبکه اجتهاد] منتشر می گردد.
این جریان در [قرن 12] در [شبه قاره هند] ظهور و بروز پیدا کرد. کسی که دیوبندیه را با تفکر [سلفی] [صوفی] به وجود آورد شاه ولی الله دهلوی است. وی هم گرایش روشنفکرانه و هم گرایش صوفیانه دارد. وی حدیث گرا است و تفکرات [حدیث گرایی] را در بین حنفیان [ماتریدیه] صوفیِ عقلگرا پخش کرد. وی در عین حال برخی از افکار ابن تیمیه را پذیرفته است. وی از آن جهت که شاه ولی الله گرایش [حنفی] و گرایش کلامی [ماتریدی] و صوفیانه دارد مورد انتقاد [وهابیت] است.