تاریخچه واجهای ایرانی

به منظور گردآوری بررسیهای محققین ادب پژوهش ایرانشناس و اساتید تاریخ و فرهنگ هند و اروپایی درباره تاریخ زبان و فرهنگ ایران باستان، ‌میانه و نوین فارسی، مقالات مربوط به علوم زبان آریایی و ایرانی فراهم شد. این مقالات در طی سالهای 1904 – 1895 میلادی توسط دانشمندان ایرانشناس و اساتید فرهنگ و زبان هند و اروپایی به رشته تحریر درآمده و مرجع معتبری به نام «اساس فقه اللغه ایرانی» را تشکیل داد که تنها پاره ای از این مقالات توسط پژوهندگان مورد استناد قرار گرفته. لذا برای ترغیب اساتید و دانش پژوهان به ترجمه این مقالات ارزشمند، عناوین و مطالب کتاب اساس فقه اللغه ایرانی به همراه داده های مفید دیگر در این کتاب آورده شده است. در برگردان فارسی اثر حاضر که به دست دکتر واهه دومانیان انجام شده، مطالبی به منظور رفع ابهام داخل گیومه آورده شده است. در تقسیمات درون بندی متن اصلی تاریخچه واجها نیز اندکی تغییر روی داده، در مواردی هم که تلفظ صحیح نام مولف و محقق مورد شک بوده، تنها به آوردن صورت لاتین اکتفا شده و روش آوانوشت واژه های هر زبان و گویش مطابق روش متداول ویژه همان زبان و گویش در زمان تألیف آن اثر می باشد. مترجم همچنین در پایان کتاب، بخشی به عنوان «فهرستهای ویژه» را تدارک ترتیب داده که پژوهشی ساختواژی – اشتقاقی وی است.