فلسفه در روزگار فروبستگی

به اهتمام: علی خورسندی

این اثر مشتمل بر چهار فصل است. در فصل اول با عنوان «درآمدی بر علوم انسانی»، کوشش شده است، ضمن ارائه تعاریف و تأویل‌های مختلف از «علوم انسانی»، شمایی کلی از وضعیت علوم انسانی در ایران ارائه شود. لازم به ذکر است، داده‌‌ها و مطالب این فصل چکیده‌ی پژوهشی است که نگارنده در سال گذشته انجام داده است؛ امید می‌رود، این پژوهش به صورت یک اثر مستقل به طبع برسد. فصل دوم «علوم انسانی در روزگار فروبستگی» نام دارد. این فصل حاصل چندین نشست و مصاحبه با دکتر رضا داوری اردکانی، فیلسوف و رئیس محترم فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران است. در این فصل، با طرح پرسش‌هایی از وضعیت علوم انسانی ایران، سعی شده است راه‌های رشد، توسعه و ارتقای آن در ایران بررسی شود.

فصل سوم این اثر، «مقدمه‌ای بر فلسفه ایراسلامی» نام دارد. احتمالاً برای خواننده، شنیدن چنین اصطلاحی تازگی دارد. وجه تسمیه این فصل این است که، ضمن بررسی و تحلیل مختصر از فلسفه و فلسفه ورزی در قلمرو ایران بزرگ (قبل و بعد از دین اسلام)، سعی شده است نشان داده شود که فلسفه اسلامی (یا حداقل بخش اعظمی از آن) را باید فلسفه فیلسوفان مسلمان ایرانی نام گذاشت. چراکه، به استثنای دو سه تن از فیلسوفان و اندیشمندان فلسفه اسلامی، اغلب اندیشمندان و فیلسوفان طراز اول فلسفه اسلامی از ایران (با قلمرو پارس بزرگ) هستند. فصل چهارم که همانند فصل دوم، حاصل مصاحبه و مباحثه با دکتر رضا داوری اردکانی است، «فلسفه در روزگار فروبستگی» نام گرفته است. در این فصل، کوشش شده است ضمن بررسی و توصیف وضعیت موجود فلسفه در نظام‌های دانشگاهی و آکادمیک ایران و جهان، نسبت میان فلسفه اسلامی و فلسفه ایرانی با فلسفه به معنی یونانی آن بررسی و مباحثه شود. علاوه بر آن، در این فصل تلاش شده است به افکار فلسفی معاصر در ایران اشاراتی هرچند مختصر داده شود.