حکایت بلوچ - کتاب ۲

کردها، انگلیس ها، بلوچ ها

درآمد:
و اینک کتاب دوم حکایت بلوچ - کردها، انگلیسی ها، بلوچ ها - اندر حکایت احوال مردمان ناحیه سرحد بلوچستان، بین سیستان و مک کوران شامل اهل زاهدان، خاش، میرجاوه و لادیز و سنگان دشتهای تهلاب و گوهر کوه و کورین و شورو، به استثنای اهل سراوان، که می ماند برای کتابی دیگر، انشاالله، و طایفه های گورگیج - به قول بلوچ ها و گورکیش به قول علامه کامبوزیا - رنگی شه بخش (اسماعیل زهی)، گمشاد زهی، شهنوازی (یار احمد زهی یا درازهی) و کردها، که به روایت خودشان مهاجرند و به روزگار شاه عباس صفوی گسیل گشته اند به بلوچستان، برای ستاندن مالیات و خراج و پاسداری مرزهای خطه سرحد، و دست اندازی انگلیسها به بلوچستان به عهد قاجارها، جنگ و گریز قشون انگلیس با گشاد زهی ها، شهنوازیها، شه بخشها و کردها، تغییر رژیم سلطنتی دگرگون شدن زمانه و چگونگی این دگرگونی در بلوچستان و همچنین نقل کهن ها و کهن کاران (قنات ها و مقنی ها) خطه سرحد، تُمپها: ویرانه قلعه ها و دیه ها و رد پای کهن های گمشده گرداگرد این تُمپها و سرانجام قصه سروهای کهن سنگان و ده پابید: تمثیل های سبز پایداری، ریشه ها گسترده و فرو رفته تا ژرفای خاک و تارکها بالیده تا خورشید، و اشاراتی مجمل به چگونگی پیدایش شهر و شهرنشینی در خطه ای عشایری.
مانند کتاب نخستین، راویان بلوچانند، کار قلمزن طراحی قصه ها و نقل هاست بر پرده باد و آفتاب و گردبادهای ماسه و شن، به قول بلوچها گران شند. باشد که مقبول افتد، بادا.
دکتر محمود زند مقدم
اسفندماه هفتاد