سر کوه بلند: برگزیده اشعار مهدی اخوان ثالث

به انتخاب: مرتضی کاخی

مرتضی کاخی در مقدمه ی کتاب چنین می نویسد:
«باری! این کتاب را بنا به سفارش و تاکید زردشت اخوان ثالث (پسر اخوان) فراهم آورده ام،و نام آن را سر کوه بلند از یک دو بیتی جاودان اخوان برگرفته ام،که این دو بیتی خود وصف حالی است از خود او:

سر کوه بلند آمد سحر باد
ز توفانی که می آمد خبرداد
درخت سبزه لرزیدند و لاله
به خاک افتاد و مرغ از چهچهه افتاد
سر کوه بلند ابر است
و باران
زمین غرق گل و سبزه ی بهاران
گل و سبزه ی بهاران خاک و خشت است
برای آن که دور افتد ز یاران
سر کوه بلند آهوی خسته
شکسته دست و پا ، غمگین نشسته
شکست دست و پا درد است ، اما
نه چون درد دلش کز غم شکسته
سر کوه بلند افتان و خیزان
چکان خونش از دهان زخم و ریزان
نمی گوید پلنگ پیر مغرور
که پیروز آید از ره ، یا گریزان
سر کوه بلند آمد عقابی
نه هیچش ناله ای ، نه پیچ و تابی
نشست و سر به سنگی هشت و جان داد....

از اخوان تاکنون چندین گزینه ی شعر،با یا بی نظارت او انتشار یافته،و ای بسا در آینده نیز باز این کار بشود.
در کتاب حاضر،ملاک من،انتخاب بهترین های او،صرف نظر از نوع شعرش است.پس کوشیده ام شعرهایی را برگزینم،که در نظر و به سلیقه ی شخصی من،به عنوان یک شعر خوان،کتابی فراهم آید که اگر یک شعر خوان دیگر،به دنبال دسترسی داشتن به بلند ترین قله ها و چکاد های شعر او باشد،با مطالعه ی این کتاب نظرش تامین شود.
یعنی خواسته ام از میراث شعری اخوان،لحظه هایی را بهگزین کنم،که خواننده ی کتاب اگر تنها همین مجموعه را از شعرهای اخوان داشته باشد،با اعتماد و پشت به راست بداند که بیرون از این گزینه های شعر،از لحظه های درخشان شعر و شعورِ شعری او چیز چندانی باقی نمانده است . . .

در گزینش اشعار این کتاب،قالب شعر (کهنه یا نو) در نظر نبوده است،قالب امری است عارضی و عاریتی.در اینجا به جستجوی خود شعر بوده ام...»