جنبه های رمان

.
کتاب «جنبه‌های رمان» نوشتة ادوارد مورگان فورستر نویسندة نام‌آور انگلیسی است که در ایران او را بیش‌تر به واسطه ترجمة همین کتاب - جنبه‌های رمان- به همت ابراهیم یونسی می‌شناسیم که اثری است کلاسیک دربارة عناصر و مشخصات رمان. کلام فورستر لحن کنایی و شوخی‌آمیز دارد، اما با صراحت و وضوح تمام بر جنبة اساسی رمان ـ جنبه داستان‌سرایی- تأکید می‌کند؛ یعنی این‌که، به عبارت ساده، رمان باید حاوی یک داستان باشد ـ همان عنصری که از آن به ستون فقرات رمان نیز تعبیر می‌کنند.

قطعه ای از کتاب:
«اگر از روی شکل جمجمه انسان نئاندرتال قضاوت کنیم باید بگوییم که او نیز به داستان گوش می‌داده است. شنوندة اولیه آدمی بوده ژولیده مو،‌‌ که خسته و کوفته و پس از مبارزه با ماموت‌ها یا کرگدن‌های پشمالو در کنار آتش می‌نشسته و چرت‌زنان به داستان گوش می‌داده و تنها چیزی که او را بیدار نگاه می‌داشته انتظار داستان بوده است:«بعد چه خواهد شد؟» داستان‌سرا آرام آرام داستان را ادامه می‌داد و به پیش می‌رفت، و شنوندگان همین که به حدس درمی‌یافتند که چه خواهد شد و چه پیش خواهد آمد یا به خواب می‌رفتند یا او را می‌کشتند.»