آخرین مهلت

ما هیچ وقت به اندازه دوران اشغال توسط آلمان‌ها آزاد نبوده‌ایم. ما همه حقوقمان و اولاً حق بیان را ازدست داده بودیم. هر روز، رو دررو، به ما توهین می‌شد و باید سکوت می‌کردیم؛ ما را دسته دسته تبعید می‌کردند، به نام کارگر، یهودی و زندانی سیاسی؛ هر جایی، روِی دیوارها، در روزنامه‌ها و بر رو‌ی پرده سینما، آن تصویر بی‌روح و دل به هم‌زنی را می‌دیدیم که جباران می‌خواستند از خودمان به خوردمان بدهند و، به خاطر همه این‌ها، ما آزاد بودیم."
از آن جایی که به نظر می‌رسید زهر نازی در ذهن ما رخنه کرده است، هر اندیشه صحیحی یک پیروزی به شمار می‌آمد؛ از آن جایی که یک پلیس تمام عیار در پی آن بود که ساکتمان نگه دارد، هر سخنی اعلام دوباره اصولمان محسوب می‌شد؛ از آن جایی که ما را به دام انداخته بودند، هر حرکت ما ارزش یک تعهد را می‌یافت. اوضاع و احوال غالباً دهشتناک مبارزه ما‌، نهایتاً این امکان را برایمان فراهم می‌آورد که، بدون نقاب و بدون حجاب، آن وضعیت بی‌قرار کننده و تحمل ناپذیری را زندگی کنیم که شرایط انسانی می‌خوانندش.
تبعید، اسارت و علی‌الخصوص مرگ (که از مواجهه با آن در دوران‌های خوش‌تر شانه خالی می‌کنیم) دغدغه دائمی ما می‌شد. می‌آموختیم که این‌ها نه اتفاقات قابل اجتنابند و نه حتی تهدیدات همیشگی و ظاهری: این‌ها سهم ما، سرنوشت ما و اساسا واقعیت ما به مثابه انسان است؛ هر لحظه از زندگی‌مان تعبیر کامل این عبارت پیش پا افتاده بود: "انسان فانی است" و هر تصمیمی که هریک از ما برای خود می‌گرفت تصمیمی معتبر به حساب می‌آمد چرا که رو در روی مرگ گرفته می‌شد، چرا که هر بار می‌توانست به صورت "مرگ بهتر است تا..." بیان شود

دست شما درد نکنه کتابهای سارتر شیوه های مخصوص به خو دارد