خلاصه کتاب ذهن افزار

خلاصه کتاب «ذهن‌افزار» شامل چهارچوب کلی اثر «ریچارد ای. نیسبت» (Richard E. Nisbett) روان‌شناسی آمریکایی است که در سال ۲۰۱۵ منتشر شد.
در این اثر، نویسنده مجموعه‌ای از ابزارهای فکری و منطقی را ارائه می‌دهد که به کمک‌شان می‌توانیم بهتر فکر کنیم، تصمیم‌های هوشمندانه‌تری بگیریم و در مواجهه با مسائل زندگی شخصی، کاری یا اجتماعی، واکنش بهتری از خود نشان دهیم. نسبت به بسیاری از مفاهیمی که در آمار، اقتصاد و فلسفه مطرح‌اند اما در زندگی روزمره کمتر کاربرد داده شده‌اند، او نشان می‌دهد که چگونه می‌شود آن‌ها را «کدگذاری» کرد، «شمارش» کرد و در تحلیل علت و معلول، همبستگی‌ها، رگرسیون آماری، تحلیل هزینه-فایده و دیگر مفاهیم مشابه به کار برد.
کتاب با مثال‌های ملموس و زبانی نسبتاً ساده توضیح می‌دهد که چرا معمولاً ما در استدلال‌مان اشتباه می‌کنیم، چرا باورهای ما از داده‌ها جدا می‌شوند و چگونه می‌توانیم به ابزارهایی مجهز شویم تا کمتر گرفتار خطاهای فکری شویم.

بخشی از کتاب ذهن‌افزار:
«پژوهش‌های روان‌شناختی سه نکته اساسی درباره کارکرد ذهن آشکار کرده‌اند که می‌توانند نگاه ما را به «چگونگی فکر کردن‌مان» تغییر دهند. نخست اینکه درک ما از جهان همیشه حاصل تفسیر و برداشت است؛ یعنی نتیجه استنباط‌ها و تعبیرهایی است که ناخواسته انجام می‌دهیم. داوری‌های ما درباره افراد و موقعیت‌ها، حتی برداشت‌مان از جهان فیزیکی، بر پایه دانش ذخیره‌شده و فرآیندهای پنهان ذهنی انجام می‌شود و هیچ‌وقت بازتاب مستقیم واقعیت نیست. وقتی بفهمیم درک ما از جهان تا چه اندازه بر پایه استنباط‌ها بنا شده، آن‌وقت روشن می‌شود که بهبود ابزارهای ذهنی‌مان برای انجام این استنباط‌ها چقدر اهمیت دارد.
دوم اینکه موقعیت‌هایی که در آن قرار می‌گیریم، تاثیر بسیار بیشتری بر افکار و رفتار ما دارند تا آنچه تصور می‌کنیم. ویژگی‌های شخصیتی افراد—مثل خُلق‌وخو، نگرش‌ها و سلیقه‌ها—در مقایسه با شرایط محیطی، نقش بسیار کوچک‌تری دارند. همین باعث می‌شود در فهم اینکه چرا افراد—از جمله خودمان—به شکل خاصی فکر یا رفتار می‌کنند اشتباه کنیم. اما تا حدی می‌توان بر این «خطای بنیادی اسناد» غلبه کرد. در نهایت، روان‌شناسان بیش‌ازپیش بر اهمیت ذهن ناهشیار تاکید می‌کنند؛ بخشی از ذهن که اطلاعات محیطی بسیار بیشتری را ثبت می‌کند—به‌مراتب بیشتر از آنچه ذهن هشیار قادر به تشخیص آن است.»