نقش عرف در حقوق مدنی ایران

از مقدمه:
همانطور که خاطر اساتید ارجمند مسبوق است؛ موضوع رساله اینجانب بررسی نقش عرف در حقوق مدنی ایران می باشد. به بیان دیگر؛ منظور از این تحقیق آن است که تعیین شود عرف حقوقی که از طرف علمای علم حقوق بعنوان یکی از منابع اصلی و ممتاز حقوق مثبت قلمداد شده و بارها از جانب قانونگذاران مورد استناد و اشاره واقع گردیده، ذاتاً چه می باشد؟ و نقش واقعی آن درحل و فصل مناسبات حقوقی مردم و در مجموعه حقوق مثبت چیست؟ آیا این منبع مسلم حقوق ذاتاً و مستقل از قانون مکتوب دارای ارزش حقوقی است یا آنکه ارزش آن منوط بتصویب صریح یا ضمنی قانونگذار می باشد. در صورت اعتقاد به نقش مستقل آن در برابر قانون مکتوب نیروی الزام آور آن ناشی از چه امری است و ماهیت و مبنا و منبع این نیرو چه می باشد و بالاخره نقش و ارزش آن در حقوق مدنی ایران چیست و تا چه حد میتوان از کمک این منبع حقوق در دوران کنونی در حل و فصل مناسبات حقوقی مردم مدد گرفت.
انتخاب موضوع مزبور از طرف اینجانب دلائل و علل گوناگونی داشته است: از یک سو مشاهده می کردم ؛ با آنکه لفظ عرف و عادت بارها خواه در متن قوانین و احکام قضائی و کتب علمی و تقریرات اساتید علم حقوق و خواه در محاورات، بمنزله معیاری برای سنجش مناسبات حقوقی مردم بکار می رود ولی در هیچ جا در حقوق ایران درباره آن تحقیق جامع و مفصلی نشده و تعریف و حدود اعتبار آن تقریباً بصورت ابهام آمیزی باقی مانده است و از سوی دیگر بمناسبت آنکه عرف هم طراز قانون، از منابع ممتاز حقوق بشمار می آید و از این حیث اهمیت خاصی دارد؛ میسر بود که از طریق بررسی مباحث آن در اطراف مبانی حقوق نیز مطالعاتی صورت گیرد...