سه مقاله

در این دفتر میخوانید:
ترکی در شعر فارسی پیش از دوران مغول
کلمات و عبارات ترکی در «دیوان کبیر» مولانا جلال الدین محمد مشهور به مولوی
زبان ترکی در دربار صفویه در اصفهان

از متن کتاب:
پیدایی و گسترش شعر فارسی در ماورا النهر و خراسان، مقارن بود با رشد نفوذ عناصر ترک در دولت سامانیان. اگر چه ترکان از زمان حمله اعراب به ایران در این نواحی زندگی می کردند، اما در دوران سلطه سامانیان بود که آنان با امتیازات سیاسی و نظامی که به دست آوردند، از حد بردگی به بالاترین درجات قدرت و اعتبار دست یافتند.
در اشعار پراکنده یی که از این دوران در دست است نه تنها به وجود ترکان اشاره رفته است، گهگاه نیز با کلماتی روبرو میشویم که دارای اصل ترکی ست.
میغ چون ترکی آشفته که تیر اندازد
برق تیر است مر او را مگر و رخش و کمان
نیز،
باده دهنده، بُتی بدیع ز خوبان
بچه خاتون ترک و بچه خاقان
ترک هزاران بیای پیش صف اندر
هر یک چون ماه بر دو هفته در فشان
نیز،
دلم تنگ دارد بدان چشم تنگ
خداوند دیبای فیروزه رنگ
کمان دو ابروش و آن غمزه ها
یکایک به دل بر چو تیر خدنگ
نیز،
نرگس نگر چگونه همی عاشقی کند
بر چشمکان آن صنم خلخی نژاد
تصویر شاعرانه یی که فرالاوی در شعر خویش از ترک تیرانداز به دست می دهد، در شعر ابونواس نیز دیده می شود. ابونواس در جای دیگری، عناوین خاقان و خاتون نیز به کار برده است...