آن گاه که زردشت سخن گفت

اصلاحات فرهنگی و دینی در دوران نوسنگی

براستی مسبب پیدایش آخرین مرحله سرنوشت ساز در انقلاب نوسنگی چه چیز یا چه کسی بوده است؟ در متون ادبی کهن می توانیم نشانه ها یا اثری بیابیم که نویددهنده حوزه ای تازه برای جستجو باشد.
مورخان یونان و روم باستان هنگام بازگویی رویدادهای بسیار کهن در مواردی بسیار اندک به خود اجازه داده اند تاریخی قطعی تعیین کنند و با این همه چند تن از آنان (کسانتوس و پلوتارک) شخصا و به وضوح برای زندگی زرتشت، پیامبر افسانه ای ایران که گفته می شود رسالت پیامبرانه اش به مکان هایی بسیار فراتر از سرزمین زادگاهش رسید، تاریخی تقریبی بین سال ۶۵۰۰ تا سال ۶۲۰۰ قبل از میلاد را تعیین کرده اند.
دوره نوسنگی که امروزه عمدتا آن را با گذر از اقتصاد مبتنی بر شکار و گردآوری غذا به اقتصاد مبتنی بر کشاورزی همبسته می‌دانند، دوران نوآوری اجتماعی و فن‌آوری و دینی نیز به حساب می‌آید. تغییرات گسترده‌ای که طی چند مرحله در «انقلاب نوسنگی» رخ داد، مورخان دوره ماقبل تاریخ را بر آن داشته تاثیر نهایی آن را به تاثیر نهایی انقلاب صنعتی تشبیه کنند، زیرا این فرهنگ دوره نوسنگی بود که شالوده تمدن شهری را بنیاد نهاد.