شش مقاله درباره هنر و ادبیات داستانی

اگر آرمان‌ها و دیدگاه‌های عصر روشنگری در قرن هفدهم و هیجدهم و در زمان شکل‌گیری تحت سیطره روح نئوکلاسیسم قرار داشت، هنگام ظهور تفصیلی اجتماعی - سیاسی خود در هیئت ایدئولوژی‌ها و گرایش‌هایی چون «ناسیونالیسم»، «ژاکوبنیسم»، «بلشویسم» و در قالب انقلاب‌ها و نهضت‌های اجتماعی - سیاسی رادیکال ذیل روح رمانتیسم بود که تداوم یافت و در قالب شخصیت‌هایی چون ربسپیر، روسو و لنین تجسم یافت.
اگرچه در رمانتیسم اجتماعی ساختار اصلی شخصیت‌ها و حتیتا حدودی چگونگی شرح مسائل اجتماعی در داستان‌ها صبغه رمانتیک داشت و از پرداخت‌های رئالیستی دور بود، همین‌که نویسندگان رمانتیک اجتماعی به مسائلی چون فقر و فساد و بی‌عدالتی طبقاتی و مبارزات فرودستان جامعه توجه می‌کردند و شخصیت‌های اصلی آثار خود را به جای اشراف دل‌شکسته و عاشق‌پیشه، محرومان، فقرا و قربانیان مفاسد و بی‌عدالتی‌های اجتماعی قرار می‌دادند از تحول و آغاز مقطع تازه‌ای در حیات رمانتیسم ادبی حکایت می‌کردند که آن را رمانتیسم ادبی، اجتماعی نامیده‌ایم.