نوپیدایی: از آشفتگی به نظم

مفهوم نوپیدایی (emergence) یا « خلقت و ظهور ناگهانی» که اکنون در علم تجربی اعتبار یافته است، برآمده از تعامل میان‌رشته‌ای حوزه‌های متفاوت فکری و علمی است. این نظریه از دیرباز در فلسفه و حکمت به صورت‌های انتزاعی‌تر، مثلاً در بحث پیدایش عالم و رویدادها و وقایع آن مطرح بوده است. اما، در نیم قرن اخیر صورت تجربی و عینیت‌گرایانه آن با بحث الگوریتم‌های ژنتیک یا تکوینی (Genetic Algorithms) پیوند یافته است که در تحصیلات دانشگاهی و مشخصاً در رشته‌های فنی و مهندسی بیشتر به عنوان یک مدل برنامه‌نویسی شناخته می‌شود. جان هالند (John Henry Holland) به عنوان دانشمندی ذوالفنون با تخصص بسیار بالا در علوم ریاضیات، کامپیوتر و فیزیک، و حتی روان‌شناسی و زیست‌شناسی ایده اصلی تکرار الگوها را از اصول انتخاب طبیعی علم زیست‌شناسی گرفته است. سپس، بر اساس آن نوعی مدل‌های حل مساله تحت عنوان الگوریتم‌های تکوینی (GA) را ارائه داده است که برای یافتن فرمول بهینه پیش‌بینی «روند تکامل امور» در بسیاری از علوم و زمینه‌های عمومی فرصت استفاده پیدا می‌کند. متن اصلی کتاب نو پیدایی: از آشفتگی به نظم، شامل دوازده فصل است. نویسنده در دو فصل اولیه کتاب به طرح مقدماتی بحث نوپیدایی با زبان غیرریاضی می‌پردازد. فصل‌های بعدی کتاب شامل بسط و تفصیل مثال‌هایی است که به گمان او مصادیقی از مفهوم نوپیدایی‌اند، و در تجربیات خود به عنوان یک دانشمند با آنها سر و کار داشته است. اما، ترجمه حاضر صرفاً گزیده و تلخیصی از کلیت مطالب کتاب مزبور است که طی آن کلیدی‌ترین نکات بحث «نوپیدایی » قدم به قدم و با بررسی مثال‌هایی ساده و همگان فهم مطرح می‌کند.