جامعه شناسی دین

«جامعه شناسی دین» کتابی نوشته ماکس وبر، جامعه‌شناس، حقوق‌دان، تاریخ دان و سیاست‌مدار آلمانی قرن بیستم است. این اثر وبر تحلیلی بی‌همتا از این قضیه است که چگونه معانی فرهنگی منافع سازمانی آفرینندگان، ابقاکنندگان و انتشاردهندگان فرهنگ را منعکس و منکسر می‌کنند. این اثر همچنین جامع‌ترین نظریه را درباره این قضیه به دست می‌دهد که افکار در شکل‌گیری کنش انسانی چه نقشی دارند. وبر کارش را در جامعه‌شناسی دین با این پرسش آغاز می‌کند که چگونه معانی مذهبی برای انسان‌ها اهمیت یافتند، با آن‌که علایق مادی فوری آن‌ها همیشه بر بیش‌تر زندگی آن‌ها تسلط دارند. به نظر وبر، پاسخ این پرسش پاسخی تاریخی است و او برای این پاسخ به دوران آغازین تمدن و قداست جادوگری بازمی‌گردد و دیدگاه تکاملی خود را درباره آن بازمی‌گوید. پیدایش دین، خدایان و جادوگران و کاهنان، آیین‌های اخلاقی و مذهبی، مسئله پیامبری، موعظه، کاست‌ها، طبقات فئودالی، طبقات اجتماعی و دین،راه‌های گوناگون رستگاری،رستگاری‌شناسی و انواع رستگاری، اخلاق مذهبی، سامان جهانی و فرهنگ، رابطه دین با سیاست، اقتصاد، تمایل جنسی و هنر، یهودیت، مسیحیت و سامان اجتماعی اقتصادی و رویکرد دین‌های جهانی دیگر همچون اسلام به سامان اجتماعی و اقتصادی مباحث عمده ای هستند که در این اثر بررسی می‌شوند. کتاب جامعه‌شناسی دین، بهتر از هر کار دیگر وبر، اهمیت او را به عنوان یک تحلیلگر تاریخی اثبات می‌کند و نه‌تنها جوهره بلکه روش متمایز رهیافت تاریخی وبر را به خوبی نشان می‌دهد.