فریاد بلند عصیان

«فریاد بلند عصیان: نگرشی به زن در آثار فروغ فرخزاد» به بررسی نقش و جایگاه زن در شعر فروغ فرخزاد (۱۳۴۵-۱۳۱۳) پرداخته است.

بدیهی‌ست که شکل‌گیری تاریخ ادبیات نوشتاری زنان براساس شرایطی مانند شرایط مادی، روان‌شناختی و اعتقادی و غیره بوده و این شرایط و عوامل نقش تعیین‌کننده و مهمی در روند تشکیل و تکامل این شاخه از ادبیات داشته است. در مورد فروغ فرخزاد و شعر او بسیار، نوشته شده و از زوایای مختلف آثار او مورد نگاه و بررسی قرار گرفته است. برای بررسی شعر فروغ، نگاه به شرایط خاص اجتماعی که او در آن می‌زیسته و وضعیت زنان درآن اجتماع و موقعیت نوشتاری زنان در تاریخ ادبیات و نیز نگاه به نقش زن در ادبیات و چگونگی تطابق مفاهیم بر وجود زن، الزامی و اجتناب‌ناپذیر است. فروغ، شخصیت خود و حالات مختلف روحی‌اش را در تمامی آثارش منعکس کرده است و در مورد او نوشتن زندگی‌نامه و شرح حال بی‌معنی جلوه می‌کند، چرا که از میان تمام آثار و نوشته‌های او می‌توان نقبی به زندگی‌اش زد. نه تنها نقبی به زندگی او بلکه به زندگی تمام زنانی که در هستی خود با مفاهیمی چون عشق، مرگ، زیستن، یأس و امید به‌طور اجتناب‌ناپذیری روبه‌رو هستند. بدون در نظرگرفتن ارتباط زن با این مفاهیم و بدون در نظر گرفتن تعاریفی که از ارتباط کلیشه‌ای زن با این مفاهیم ارائه شده و بدون مقایسه‌ی رفتارهای کلیشه‌ای و از پیش تعیین شده برای زن در این مقوله‌ها، نمی‌توان به عصیان سترگ فروغ در تمامی زوایای رودررویی با این مفاهیم پی برد. در این نوشته‌ی مختصر سعی شده است تا حد امکان و به‌طور خلاصه از نگرش به موقعیت زن در هنر و ادبیات نشان ره‌یافتی به‌سوی شناخت بیشتر از فروغ فرخزاد بیابیم.