شیخ آقابزرگ تهرانی
نویسنده:
محمدرضا حکیمی
امتیاز دهید
این کتاب نخستین کتاب از مجموعه "مرزبانان حماسه جاوید" است که برای اولین بار در سال 1335 به قلم استاد محمدرضا حکیمی منتشر شد.
محمدمحسن بن علی منزوی تهرانی معروف به آقابزرگ تهرانی (۱۲۹۳ق-۱۳۸۹ق)، فقیه و کتابشناس شیعی امامی بود. از او آثار متعددی به جا مانده است که مهمترین آنها دو کتاب دائره المعارفی الذریعة الی تصانیف الشیعة در معرفی کتابها و آثار شیعه و طبقات اعلام الشیعه در شرح احوال و آثار عالمان و رجال شیعه از قرن چهارم تا چهاردهم قمری است.
آقابزرگ در ۱۱ ربیعالاول ۱۲۹۳ ق. در تهران به دنیا آمد.[۱] پدر و پدربزرگش از روحانیان این شهر بودند. جدِّ بزرگش، حاج محسن، بازرگان بود و به یاری منوچهرخان معتمدالدوله گرجی، نخستین چاپخانه ایران را بنیاد نهاد. آقابزرگ دو بار ازدواج کرد و دارای ۵ پسر و ۴ دختر شد. علینقی منزوی و احمد منزوی از فرزندان اویند که در تالیف و نشر کتاب الذریعه به او کمک کردند.
شیخ آقابزرگ در سال ۱۳۵۵ به دنبال کشته شدن شیخ هادی تهرانی از دوستان نزدیک او به دست متعصبان ضد شیعه و ضد ایرانی سامرا، اقامت بیشتر در آنجا را به مصلحت ندیده، به نجف بازگشت. او در آنجا با کمک مالی عمویش حاج حبیب الله محسنی تاجر، چاپخانهای به نام «مطبعة السعاده» بر پا نمود تا کتاب خود را به چاپ برساند. لیکن دولت پادشاهی عراق به عذر اینکه ایشان ایرانی هستند مانعشان گردید. و او ناچار شد چاپخانه را بفروشد و کتابش را برای چاپ به مطبعة الغری در نجف بسپارد. سه جلد از الذریعه در این مطبعه چاپ شد ولی شروع جنگ جهانی و گرانی وسایل طبع او را بر آن داشت که فرزندش علینقی را برای چاپ بقیه مجلدات الذریعه به ایران بفرستد. به این صورت بقیه مجلدات الذریعه با پیگیریهای علینقی منزوی و بعدا برادرش احمد در ایران به چاپ رسید.
آقابزرگ برای تدوین و تکمیل این دایرهالمعارف به سفرهای طولانی نیز پرداخت. از بیشتر کتابخانههای عمومی عراق و ایران و سوریه و فلسطین و مصر و حجاز و بسیاری از کتابخانههای عمومی عراق و ایران و سوریه و فلسطین و مصر و حجاز و بسیاری کتابخانههای خصوصی در این کشورها دیدن کرد و به بررسی کتب آنها پرداخت. وی در ۶۲ کتابخانه شخصاً کاوش کرد و فهرستهای بسیاری از کتابخانههای دیگر را نیز مورد مطالعه قرار داد
بیشتر
محمدمحسن بن علی منزوی تهرانی معروف به آقابزرگ تهرانی (۱۲۹۳ق-۱۳۸۹ق)، فقیه و کتابشناس شیعی امامی بود. از او آثار متعددی به جا مانده است که مهمترین آنها دو کتاب دائره المعارفی الذریعة الی تصانیف الشیعة در معرفی کتابها و آثار شیعه و طبقات اعلام الشیعه در شرح احوال و آثار عالمان و رجال شیعه از قرن چهارم تا چهاردهم قمری است.
آقابزرگ در ۱۱ ربیعالاول ۱۲۹۳ ق. در تهران به دنیا آمد.[۱] پدر و پدربزرگش از روحانیان این شهر بودند. جدِّ بزرگش، حاج محسن، بازرگان بود و به یاری منوچهرخان معتمدالدوله گرجی، نخستین چاپخانه ایران را بنیاد نهاد. آقابزرگ دو بار ازدواج کرد و دارای ۵ پسر و ۴ دختر شد. علینقی منزوی و احمد منزوی از فرزندان اویند که در تالیف و نشر کتاب الذریعه به او کمک کردند.
شیخ آقابزرگ در سال ۱۳۵۵ به دنبال کشته شدن شیخ هادی تهرانی از دوستان نزدیک او به دست متعصبان ضد شیعه و ضد ایرانی سامرا، اقامت بیشتر در آنجا را به مصلحت ندیده، به نجف بازگشت. او در آنجا با کمک مالی عمویش حاج حبیب الله محسنی تاجر، چاپخانهای به نام «مطبعة السعاده» بر پا نمود تا کتاب خود را به چاپ برساند. لیکن دولت پادشاهی عراق به عذر اینکه ایشان ایرانی هستند مانعشان گردید. و او ناچار شد چاپخانه را بفروشد و کتابش را برای چاپ به مطبعة الغری در نجف بسپارد. سه جلد از الذریعه در این مطبعه چاپ شد ولی شروع جنگ جهانی و گرانی وسایل طبع او را بر آن داشت که فرزندش علینقی را برای چاپ بقیه مجلدات الذریعه به ایران بفرستد. به این صورت بقیه مجلدات الذریعه با پیگیریهای علینقی منزوی و بعدا برادرش احمد در ایران به چاپ رسید.
آقابزرگ برای تدوین و تکمیل این دایرهالمعارف به سفرهای طولانی نیز پرداخت. از بیشتر کتابخانههای عمومی عراق و ایران و سوریه و فلسطین و مصر و حجاز و بسیاری از کتابخانههای عمومی عراق و ایران و سوریه و فلسطین و مصر و حجاز و بسیاری کتابخانههای خصوصی در این کشورها دیدن کرد و به بررسی کتب آنها پرداخت. وی در ۶۲ کتابخانه شخصاً کاوش کرد و فهرستهای بسیاری از کتابخانههای دیگر را نیز مورد مطالعه قرار داد
دیدگاههای کتاب الکترونیکی شیخ آقابزرگ تهرانی