محمد قهرمان

(1308 - 1392 هـ.خ)

مرحوم محمد قهرمان در سال ۱۳۰۸ در تربت حیدریه متولد شد. وی در پنج‌سالگی مادرش و در سیزده سالگی پدرش را از دست داد و پس از آن خواهر بزرگش سرپرستی او را به‌عهده گرفت. در سال پنجم دبیرستان در مشهد با زنده یاد مهدی اخوان ثالث هم کلاس شد و این دوستی ادامه یافت. سال ششم ادبی را در دبیرستان البرز تهران به پایان رساند و سپس در دانشکده حقوق دانشگاه تهران در رشته قضایی ادامه تحصیل داد، امّا هرگز دنبال کار حقوقی نرفت و فقط به شعر پرداخت. استاد قهرمان صاحب تألیفات ارزنده ای از جمله چند مجموعه شعر است. در کارنامه او همچنین تصحیح و چاپ چند دیوان از شاعران مختلف به چشم می خورد. تصحیح دیوان صائب تبریزی (شش جلد)، تصحیح دیوان صیدی تهرانی، تصحیح مجموعه آثار ابوطالب کلیم همدانی، تصحیح دیوان حاج محمد جان قدسی مشهدی، برگزیده اشعار صائب و دیگر شعرای معروف سبک هندی، صیّادان معنی (برگزیده اشعار سخن‌سرایان سبک هندی)، حاصل عمر (مجموعه شعر) و به یاد عزیز گذشته (ده نامه از مهدی اخوان ثالث به محمّد قهرمان) از جمله آثار او است. مقام معظّم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای به مناسبت درگذشت این شاعر گرانقدر پیام تسلیتی به شرح زیر مرقوم داشتند که نشان دهنده جایگاه رفیع ایشان در شعر فارس معاصر است: «بسم الله الرّحمن الرّحیم ، با دریغ و افسوس، خبر درگذشت شاعر بزرگ خراسان آقای محمّد قهرمان را دریافت کردم. خاموش شدن این چشمه ی فیاض شعر فاخر و غزل پرنکته و آراسته، هر آشنای شعر و ادب معاصر را دچار تأسف و اندوه می سازد و آشنایان شعر ممتاز او و خود آن شخصیت متین و باوفا و آن ذهن مواج و ژرف بین و مضمون یاب را بسی بیشتر. قهرمان بی شک یکی از چهره های ماندگار و برجسته ی شعر و ادب فارسی، و غزل او یادآور شاعران بزرگ سبک هندی است.