شیخ محمد خیابانی
(1259 - 1299 هـ.خ)
واعظ و فعال سیاسی
مشخصات:
نام واقعی:
محمد خیابانی
تاریخ تولد:
1259/00/00 خورشیدی
تاریخ درگذشت:
1299/06/23 خورشیدی (40 سالگی)
محل تولد:
خامنه
جنسیت:
مرد
ژانر:
دوره انقلاب مشروطه ایران
زندگینامه
وی رهبر "نهضت آزادیستان" در آذربایجان است. عمده شهرت وی به خاطر قیام علیه وثوق الدوله است. او در مجلس عضو حزب دموکرات بود و روزنامه تجدد زیر نظر او منتشر میشد. شیخ محمد خیابانی شوهر عمه سید علی خامنهای بوده است. خیابانی از نامدارترین مجاهدان عصر مشروطه و از پیشگامان جنبش آزادیخواهی ایران است. قیام او که به مدت ۶ ماه طول کشید ادامه انقلاب مشروطیت و جنبش دفاع از آزادی و استقلال مردم ایران بود. او با نطقهای پرشور، مردم آذربایجان را به مبارزه با حاکمان فاسد و خائن قاجار برمیانگیخت. همزمان با استبداد صغیر و مقاومتی که در تبریز علیه نیروهای دولتی شکل گرفت، خیابانی حضور فعال داشت. در این دوره یکی از اعضای انجمن ایالتی بود که به همراه مجاهدین علیه نیروهای دولتی که تبریز را در محاصره داشتند مبارزه میکرد. او از سوی مردم تبریز به نمایندگی دور دوم مجلس شورای ملی انتخاب شد و از جملهی برجستهترین اقدامات او در این دوره مخالفتش با پذیرش اولتیماتوم روسیه بود. خیابانی در مقابل قرارداد ۱۹۱۹ موضع سرسخت و میهنپرستانه گرفت و به مبارزه با این قرارداد برخاست. او همچنین از مجاهدان جنبش تبریز به رهبری ستارخان بود. روز ۱۷فروردین سال ۱۲۹۹ نیروهای قزاق برای سرکوبی شیخ محمد خیابانی و یارانش همراه با اداره نظمیه تبریز، پایگاه او را محاصره کردند، اما مردم بهحمایت از شیخ محمد خیابانی برخاستند و نیروهای دولتی را عقب راندند. جنبش مردم تبریز تا شهریورماه ادامه یافت. در ۲۲شهریور ۱۲۹۹، خیابانی، بهدست یکی از سران قزّاق بهشهادت رسید. شیخ محمد خیابانی به سبب اقامتش در محله «خیابان» تبریز معروف به «خیابانی» شد
بیشتر
آخرین دیدگاهها