محمد حسین یمین

(1315 - 1400 هـ.خ)

در سال ۱۳۳۳ هجری خورشیدی، به دانشگاه کابل رفت و در رشته‌ی زبان و ادبیات فارسی به فراگیری دانش پرداخت. او از سال ۱۳۴۰ تا ۱۳۴۹ هجری خورشیدی در مکاتب مختلف کابل تدریس کرد. در سال ۱۳۵۰ هجری خورشیدی به عضویت کادر علمی دانشکده زبان و ادبیات دانشگاه کابل درآمد و به تدریس در این دانشگاه مشغول شد. استاد یمین در سال ۱۳۷۰ هجری خورشیدی دکترای خود را در رشته واژه‌شناسی (فیلولوژی) از دانشگاه دولتی تاجیکستان بدست آورد و پس از بازگشت به افغانستان، همچنان به تدریس در دانشگاه کابل ادامه داد. دکتر یمین را می‌توان به عنوان یکی از پایه‌گذاران زبان‌شناسی مدرن در افغانستان برشمرد. وی در زبان‌شناسی فارسی به ویژه دستور زبان فارسی، رویکردی متفاوت از شیوه‌های پیشین را ارائه داد. پیش از او، دستور زبان فارسی در افغانستان به شدت متاثر از دستور زبان عربی بود، اما دکتر یمین با ارائه رویکرد جدید و علمی، دستور زبان فارسی را بر اساس یافته‌های زبان‌شناسی مدرن غربی استوار کرد. وی تاکید داشت که دستور زبان باید تابع گفتار و نوشتار مردم باشد و وظیفه دستورنویس تشریح گفتار مردم، نه تصحیح اشتباهات آنها، است.دکتر یمین آثار متعددی در زمینه زبان‌شناسی، دستور زبان فارسی، لهجه‌شناسی و تاریخ زبان فارسی منتشر کرد. این آثار تاثیر زیادی بر تدریس زبان فارسی در دانشگاه‌ها و مدارس افغانستان دارند و به عنوان متون درسی در بسیاری از موسسات آموزشی مورد استفاده قرار دارند. دکتر یمین یکی از اعضای پیوسته‌ی فرهنگستان زبان و ادب فارسی ایران بود و تاثیر زیادی بر زبان‌شناسی و دستور زبان در افغانستان داشت. آثار او در عرصه روزنامه‌نگاری نیز تاثیرگذار بود، زیرا بسیاری از شاگردانش در حوزه‌های روزنامه‌نگاری و رسانه‌های افغانستان فعالیت می‌کردند و دیدگاه‌های او را در نوشته‌ها و کارهای خود به کار می‌بردند.