یحیی مهدوی

(1287 - 1379 هـ.خ)

یحیی مهدوی، فرزند حاج محمدحسین امین‌الضرب و نوهٔ حاج محمدحسن امین‌الضرب در ۱۲۸۷ خورشیدی در تهران به دنیا آمد. تحصیلات مقدماتی را در خانه با معلم‌های متعدد گذراند و قرائت قرآن کریم و متون فارسی و سایر درس‌های ابتدایی و متوسطه را آموخت. سپس وارد دارالفنون شد و دو سال آخر را در یک سال گذراند و در سال ۱۳۰۷ فارغ‌التحصیل شد. استادان او در دارالفنون، اشخاصی چون بدیع‌الزمان فروزانفر، عباس اقبال آشتیانی، مسعود کیهان و حسین گل‌گلاب بودند که بعدها در دانشگاه تهران همکاران او شدند. یحیی مهدوی تحصیلات خود را در دارالمعلمین عالی ادامه داد و جزو اولین گروه دانشجویانی بود که دورهٔ لیسانس را در آن مؤسسه به پایان رساند. در سال ۱۳۱۰ با بورس دولتی برای ادامهٔ تحصیل به فرانسه رفت، و دورهٔ دکتری فلسفه را تحت نظر آندره لانلاند و امیل بریه در سال ۱۳۱۷ به پایان رساند. عنوان رسالهٔ اصلی دکتری او «شناسایی در نزد فلاسفهٔ نخستین اسلام» و رسالهٔ دوم با عنوان «فهرست مصنفات ابن سینا» بود. یحیی مهدوی در سال ۱۳۱۷ به ایران بازگشت و پس از انجام خدمت نظام، به استخدام دانشکدهٔ ادبیات دانشگاه تهران درآمد. دوران تدریس رسمی او از سال ۱۳۲۰ با سمت دانشیار فلسفه آغاز شد و تا زمان بازنشستگی او در سال ۱۳۵۲ ادامه یافت. از آن سال به‌عنوان استاد ممتاز دانشگاه تهران به تدریس در دورهٔ دکتری فلسفه ادامه می‌داد. دورهٔ دکتری فلسفه به همت او در دانشگاه تهران بنیان نهاده شد، و از شاگردان او در دورهٔ دکتری فلسفه می‌توان از احمد احمدی، غلامرضا اعوانی، نصرالله پورجوادی، محسن جهانگیری، غلامعلی حدادعادل، رضا داوری اردکانی و جلال‌الدین مجتبوی نام برد. در سراسر دوران تدریس، حقوق دانشگاهی خود را به انتشارات دانشگاه تهران اهدا کرد تا صرف انتشار آثار فلسفی و ادبی شود.