ظهور تیمور

ب‍ه ک‍وش‍ش‌: میر ه‍اش‍م‌ م‍ح‍دث‌

دو کتاب با نام ظهور تیمور به چاپ رسیده که یکی توسط عباس اقبال آشتیانی و دیگر با نام ظهور تیمور و فتح سراسری ایران عرضه شده، در واقع نخستین مجموعه در تاریخ تیموریان است که به زیور طبع آراسته شده، که داستان برآمدن و برافتادن تیمور مورد مطالعه و تحقیق قرار گرفته است. هدف نگارنده در این مجموعه، مطالعه و تحقیق در شرح حال و زندگی تیمور از تولد تا بر تخت نشستن وی در سمرقند واز سلطنت تا واپسین دم مرگ، و البته شرح چگونگی تسخیر شهرهای ایران در طی این سال ها بوده است. شرح جنگ ها و فتوحات تیمور در هند و روسیه و نقاطی که مستقیماً ربطی به ایران نداشته سخنی به میان نیامده است. شرح برآمدن و بر افتادن تیمور بدون مطالعه اوضاع سیاسی و نظامی ماوراء النهر و ایران، مقارن ظهور وی ناممکن است. ردیابی زندگی تیمور، خواننده را وادار می سازد تا اوضاع سیاسی و نظامی ماوراء النهر و ایران را دست کم ما بین سال های (ق ۷۳۶) تا (ق ۸۰۷) مورد مطالعه قرار دهد. این کتاب در سه بخش تدوین شده است. در بخش اول اوضاع جغرافیایی و پیشینه سیاسی ماوراءالنهر تا ظهور تیمور توضیح داده شده است. در بخش دوم اوضاع سیاسی ایران مقارن ظهور تیمور مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. در این بخش سلسله‌های مهم حکومتی موجود در ایران مقارن ظهور تیمور مانند: آل‌چوپان، آل جلایر، آل مظفر و آل کرت مورد بررسی واقع شده است. در بخش سوم ابتدا از چگونگی ظهور و بر تخت نشستن تیمور در ماوراءالنهر سخن رفته و سپس روند فتوحات وی در ایران و عثمانی ردیابی شده است. بر اساس این نوشتار تیمور طی سه دوره جنگ که به جنگ‌های سه ساله، پنج ساله و هفت ساله موسوم است سرزمین ایران و عثمانی را تسخیر کرد و یکی از بزرگ‌ترین امپراطوری‌های جهان را بنیان نهاد. .