وحشت از اشک‌های واقعی

نگارنده در کتاب حاضر به یکی از مهم‌ترین مباحث روشنفکری امروز ـ بحث مربوط به «مابعد نظریه» و شناخت‌گرایی ـ می‌پردازد، اما برای این کار هرگز پرسش‌های مربوط به مبارزه و ناخودآگاه طبقاتی را وانمی‌نهد. این مطالب از روی مجموعه‌ای از درس‌گفتارهایی برآمده که اسلاوی ژیژک در سال 1998 در نشنال فیلم تی‌یدتر لندن ارائه کرده است. هدف از عرضة این مطالب پرداختن به ضعف‌ها و تنگ‌نظری‌های عرصه‌های مربوط به مطالعات فیلم به صورتی بود که در دانشگاه‌ها در طی بیش از دو دهة گذشته تحول یافته بود تا بتواند نقطة پایانی برای دوره‌ای از کاری باشد که در آن موسسه فیلم بریتانیا در تمام سطوح، از دبستان تا دانشگاه، کوشیده بود مطالعات مربوط به تصویر متحرک را در مرکز برنامة آموزشی قرار دهد. ژیژک در ادامه از طریق بررسی موبه‌موی فیلم‌های کیشلوفسکی، بدیل خیره‌ کننده‌ای ارائه می‌کند که نه خاص بودن تک‌تک متن‌ها را قربانی می‌کند و نه ظرافت‌های استدلال فلسفی کلی را. وی در کتاب جدل و موشکافی، طنز و بصیرت عمیق را به هم می‌آمیزد و نشان می‌دهد که هیچ تحلیل اساسی از فیلم که بنیان‌ نظری نداشته باشد، نمی‌تواند وجود داشته باشد و در عین حال نظریه باید خود را همواره در پرتو یک عشق واقعی به سینما زنده نگه دارد.