شرح احوال و آثار ابن عمید

مروری بر کتاب:
ابوالفضل محمد ابن ‏عمید قمی ؛ شاعر، ادیب، کاتب، حکیم معتزلى، لغوى، فیلسوف و منجم. از مردم قم بود. در همان جا نزد ابن‏سمکه تلمذ کرد. و پس از پدر در دربار آل‏بویه خدمت مى‏کرد. در رى وزارت وشمگیر را داشت و مدتى هم وزیر رکن ‏الدوله‏ ى دیلمى بود. چندى در خدمت عضدالدوله در شیراز به سر برد. صاحب بن عباد از شاگردان او بود و به دلیل مصاحبت بیش از حد با وى به صاحب شهرت یافت.
در طول عمر به بیمارى نقرس و قولنج دچار بود. ابن‏ عمید در اغلب علوم عصر خود تبحر داشت. شعراى بسیارى او را مدح کردند از آن جمله متنبى، شاعر معروف در ارجان به خدمت او رسید و به سبب قصیده‏ اى که در محدح او گفت، صله دریافت کرد. ابن ‏عمید کتابخانه ‏ى بزرگى حاوى صد بار کتاب در علوم مختلف داشت که خازن آن ابوعلى بن مسکویه بود.
اهمیت ابن ‏عمید در آن است که صنایع لفظیه را با معانى دقیق گرد آورد و در بلاغت به درجه‏اى رساند که او را تالى عبدالحمید دانستند. وى در بغداد و به قولى در همدان یا رى درگذشت. پس از وى، پسرش نیز به وزارت رکن ‏الدوله رسید که به سبب حسادت به شهادت رسید. در ادب و ترسل او را «جاحظ ثانى» مى‏ نامیدند. از آثار او: «تاریخ ابن‏ عمید»؛ «دیوان رسائل» یا «رسائل ابن‏ عمید».