لمعه السراج لحضره التاج: بختیار نامه

بختیار نامه بازنویسی لمعة السراج لحضرة التاج و راحةالارواح فی سرور المفراح

كهن‌‌ترین متن فارسی بختیارنامه كه امروزه در دسترس است، به احتمال بسیار از قرن ششم یا اوایل (قرن هفتم قمری) است. بختیارنامه از اصل پهلوی یا ترجمه عرب به فارسی ساده ترجمه شده بوده است. این كتاب شامل ده باب است. باب اول درباره تولد قهرمان اصلی قصه، بختیار است. پدر او آزادبخت، پادشاهی است كه به دختر سپهسالار خود دل می‌بازد و با او ازدواج می‌كند. سپهسالار كه از این وصلت ناخشنود است، سران كشور را ضد او برمی‌انگیزد و او با همسرش از كشور می‌گریزد. همسرش كه باردار است، در راه وضع حمل می‌ كند و پسری به دنیا می ‌آورد؛ اما آن دو برای نجات خویش، نوزاد را در كنار چشمه‌‌ای رها می‌ كنند و به فرار ادامه می‌‌دهند. گروهی راهزن نوزاد را می‌‌یابند و او را، "خداداد" نام می‌‌نهند. خداداد در جوانی، هنگام درگیری با كاروانیان، اسیر می‌‌شود و به سرای پادشاه، پدر آزادبخت برده می‌شود. آزادبخت كه به یاری پادشاه یكی از ممالك همجوار، تاج و تخت را بازیافته است، خداداد را جوانی شایسته می‌یابد و او را به خدمت در بارگاه خود می‌گمارد و "بختیار" می‌نامد. بختیار نزد آزادبخت تقرب خاص می‌یابد. اما وزیران شاه به او حسد می‌برند و با همكاری همسرشاه، به او تهمت می‌زنند. شاه به بختیار خشم می‌گیرد و حكم به قتل او می‌دهد.