کلیات سعدی
امتیاز دهید
نویسنده:
سعدی
مصحح:
محمدعلی فروغی
امتیاز دهید
کلیات سعدی شاهکار شاعر بزرگ و جاودانه ی ایران مشرف الدین مصلح بن عبدالله شیرازی است، که به تصحیح مرحوم فروغی توسط انتشارات هرمس به چاپ رسیده است.
شادروان محمدعلی فروغی چنین می نگارد :
کلیات شیخ سعدی گنجینه ای است که نمی توان قدر و قیمت برای آن معین کرد.
اگر از دست و زبان کسی برآید که از عهده ی ستایش او به در آید، دست و زبان من نیست و مرا آن جسارت نباشد که قدم به این میدان گذارم. از نثرش بگویم یا از نظمش؟ از حکمت و عرفانش بسرایم یا از اخلاق و سیاستش؟ مراتب عقلی او را بسنجم یا حالات عشقی؟ غزلیاتش را یاد کنم یا قصایدش را؟ به گلستانش دعوت کنم یا به بوستان؟
پس، بهتر آن است که سخن دراز نکنم و به همین کلمه قناعت ورزم که هرچند سرافرازانه می گویم که قوم ایرانی در هر رشته ای از علم و حکمت و ادب و هنرهای دیگر فرزندان نامی بسیار پرورانده و لیکن اگر هم به جز سعدی کسی دیگر نپرورده بود، تنها این یکی برای جاویدان کردن نام ایرانیان بس بود. مداحی از شیخ سعدی را زبان و بیانی مانند زبان و بیان خود او باید؛ اما هیهات که چشم روزگار دیگر مانند او ببیند ! هفتصد سال از زمان او می گذرد و نه تنها مانند او ظهور ننموده؛ بلکه نزدیک به او هم کم کس دیده شده است. گویی این شعر را درباره ی خود سروده است که:
صبر بسیار بباید پدر پیر فلک را / تا دگر مادر گیتی چو تو فرزند بزاید.
کلیات سعدی شامل تمامی آثار سعدی به نظم و به نثر است.که شامل :
گلستان
در هشت باب :
دیباچه
باب اول - در سیرت پادشاهان
باب دوّم - در اخلاق درویشان
باب سوّم - در فضیلت قناعت
باب چهارم - در فواید خاموشی
باب پنجم - در عشق و جوانی
باب ششم - در ضعف و پیری
باب هفتم - در تأثیر تربیت
باب هشتم - در آداب صحبت
بوستان
در ده باب:
در نیایش خداوند
باب اول در عدل و تدبیر و رای
باب دوم در احسان
باب سوم در عشق و مستی و شور
باب چهارم در تواضع
باب پنجم در رضا
باب ششم در قناعت
باب هفتم در عالم تربیت
باب هشتم در شکر بر عافیت
باب نهم در توبه و راه صواب
باب دهم در مناجات و ختم کتاب
غزلیات عاشقانه و عارفانه سعدی ، که شامل 701 غزل است.
قصاید حکیمانه و فارسی سعدی ، که شامل 34 قصیده است.
ترجیع بند ها و ترکیب بند ها
رباعیات ، که شامل 200 رباعی سعدی است .
قطعه ها و تک بیت ها
اشعار عربی ، 26 شعر ؛ و مفردات سعدی
و رساله های منثور :
در تقریر دیباچه
رساله ی نصیحت الملوک : در نصیحت و اندرز به پادشاهان زمانه اش،که شامل 151 جمله ی قصار در پند و اندرز ارباب مملکت است.
رساله در عقل و عشق :در جواب سوالی که شخصی از او درباره ی جدال میان عقل و عشق پرسیده بود.
در تربیت یکی از ملوک
مجالس پنجگانه :در بردارنده ی خطابه ها و سخنرانی های سعدی است.که به شیوه واعظان شامل 5 مجلس می باشد.و دارای معانی عرفانی و اخلاقی والایی است.
تقریرات ثلاثه : در جواب 5 سوالی که خواجه شمس الدین از او پرسیده بود.
پیشگفتار های مصحح : که خاتمه بخش کلیات است و شامل پیشگفتار فروغی بر کلیات ، گلستان ، بوستان ،غزلیات و قصاید و ... می شود.
و در نهایت کشف الابیات تمام کلیات.
بیشتر
شادروان محمدعلی فروغی چنین می نگارد :
کلیات شیخ سعدی گنجینه ای است که نمی توان قدر و قیمت برای آن معین کرد.
اگر از دست و زبان کسی برآید که از عهده ی ستایش او به در آید، دست و زبان من نیست و مرا آن جسارت نباشد که قدم به این میدان گذارم. از نثرش بگویم یا از نظمش؟ از حکمت و عرفانش بسرایم یا از اخلاق و سیاستش؟ مراتب عقلی او را بسنجم یا حالات عشقی؟ غزلیاتش را یاد کنم یا قصایدش را؟ به گلستانش دعوت کنم یا به بوستان؟
پس، بهتر آن است که سخن دراز نکنم و به همین کلمه قناعت ورزم که هرچند سرافرازانه می گویم که قوم ایرانی در هر رشته ای از علم و حکمت و ادب و هنرهای دیگر فرزندان نامی بسیار پرورانده و لیکن اگر هم به جز سعدی کسی دیگر نپرورده بود، تنها این یکی برای جاویدان کردن نام ایرانیان بس بود. مداحی از شیخ سعدی را زبان و بیانی مانند زبان و بیان خود او باید؛ اما هیهات که چشم روزگار دیگر مانند او ببیند ! هفتصد سال از زمان او می گذرد و نه تنها مانند او ظهور ننموده؛ بلکه نزدیک به او هم کم کس دیده شده است. گویی این شعر را درباره ی خود سروده است که:
صبر بسیار بباید پدر پیر فلک را / تا دگر مادر گیتی چو تو فرزند بزاید.
کلیات سعدی شامل تمامی آثار سعدی به نظم و به نثر است.که شامل :
گلستان
در هشت باب :
دیباچه
باب اول - در سیرت پادشاهان
باب دوّم - در اخلاق درویشان
باب سوّم - در فضیلت قناعت
باب چهارم - در فواید خاموشی
باب پنجم - در عشق و جوانی
باب ششم - در ضعف و پیری
باب هفتم - در تأثیر تربیت
باب هشتم - در آداب صحبت
بوستان
در ده باب:
در نیایش خداوند
باب اول در عدل و تدبیر و رای
باب دوم در احسان
باب سوم در عشق و مستی و شور
باب چهارم در تواضع
باب پنجم در رضا
باب ششم در قناعت
باب هفتم در عالم تربیت
باب هشتم در شکر بر عافیت
باب نهم در توبه و راه صواب
باب دهم در مناجات و ختم کتاب
غزلیات عاشقانه و عارفانه سعدی ، که شامل 701 غزل است.
قصاید حکیمانه و فارسی سعدی ، که شامل 34 قصیده است.
ترجیع بند ها و ترکیب بند ها
رباعیات ، که شامل 200 رباعی سعدی است .
قطعه ها و تک بیت ها
اشعار عربی ، 26 شعر ؛ و مفردات سعدی
و رساله های منثور :
در تقریر دیباچه
رساله ی نصیحت الملوک : در نصیحت و اندرز به پادشاهان زمانه اش،که شامل 151 جمله ی قصار در پند و اندرز ارباب مملکت است.
رساله در عقل و عشق :در جواب سوالی که شخصی از او درباره ی جدال میان عقل و عشق پرسیده بود.
در تربیت یکی از ملوک
مجالس پنجگانه :در بردارنده ی خطابه ها و سخنرانی های سعدی است.که به شیوه واعظان شامل 5 مجلس می باشد.و دارای معانی عرفانی و اخلاقی والایی است.
تقریرات ثلاثه : در جواب 5 سوالی که خواجه شمس الدین از او پرسیده بود.
پیشگفتار های مصحح : که خاتمه بخش کلیات است و شامل پیشگفتار فروغی بر کلیات ، گلستان ، بوستان ،غزلیات و قصاید و ... می شود.
و در نهایت کشف الابیات تمام کلیات.
آپلود شده توسط:
poorfar
1392/08/14
دیدگاه‌های کتاب الکترونیکی کلیات سعدی
مارا که تو منظوری ، خاطر نرود جایی
:.:..
دیوانه ی عشقت را ،جایی نظر افتادست
کانجا نتواند رفت ، اندیشه ی دانایی
:.:..
گویند رفیقانم : در عشق چه سر داری؟
گویم که : سری دارم ، درباخته در پایی
:.:..
امید تو بیرون بُرد ، از دل ، همه امیدی
سودای تو خالی کرد ، از سر ، همه سودایی
:.:..
زنهار نمی خواهم کز کشتن امانم ده
تا سیر ترت بینم ، یک لحظه مدارایی
:.:..
من دست نخواهم برد ، الّا به سر زلفت
گر دسترسی باشد ، یک روز ، به یغمایی
:.:..
گویند تمنایی از دوست بکن سعدی
جز دوست نخواهم کرد ،از دوست، تمنایی
خوشحالم که این یادگار جناب سعدی استاد سخن شیخ اجل که همراه با یادگار پر فروغ جناب فروغی همراه است با دستهای زرین جناب پورفر عزیز بر روی سایت کتابناک عزیز آمده درود فراوان به شما دوست عزیز . سپاسگذار تمام زحمات جنابعالی هستم .
بر حدیث من و حسن تو نیفزاید کس
حد همین است سخندانی و زیبایی را
*************
شکر و سپاس معبودی را جلة قدرته که آفریننده ی مخلوقات عالم است و روزی دهنده ی بنین و بنات آدم ، کریمی که خوان نعمتش بر مطیع و عاصی کشیده و گسترده، رحیمی که از دیوان رحمتش در گوش جان هر گناهکار در هر شب بلکه در هر شبانه روزی چندین بار این ندا می رسد که هل من تائب، هل من مستغفر
******************
به‌جهان خرم از آنم، که جهان خرم از اوست
عاشقم برهمه عالم، که همه عالم از اوست
به غنیمت شمر ای دوست، دم عیسی صبح
تا دل مرده مگر زنده کنی، کاین دم از اوست
نه فلک راست مسلم، نه ملک را حاصل
آنچه در سر سویدای بنی‌آدم از اوست
به حلاوت بخورم زهر، که شاهد ساقیست
به ارادت ببرم زخم، که درمان هم از اوست
زخم خونینم اگر به نشود، به باشد
خنک آن زخم، که هر لحظه مرا مرهم از اوست
غم و شادی بر عارف چه تفاوت دارد؟
ساقیا، باده بده شادی آن، کاین غم از اوست
پادشاهی و گدایی، بر ما یکسان است
چو بر این در، همه را پشت عبادت خم از اوست
سعدیا، گر بکند سیل فنا خانهٔ عمر
دل قوی دار، که بنیاد بقا محکم از اوست
از اینکه کتاب شاعر بزرگی چون سعدی هم از هجوم نابخردان تاریخ در امان نمانده.
دردی که همواره بر قامت شعر و ادب ایران سنگینی می کند، وجود اشخاصی بوده که-
بنابه سلیقه و احساس خودشان چیزی به کتابها اضافه و یا از آن کم کرده اند!!
کسانی که ازاین گنجینه های ادب پارسی نتوانستند به خوبی مراقبت کنند و یا به عبارتی به آن خیانت کردندو کار را برای نسل های بعدی سخت و دشوار تر !!
چرا که کار گردآور ی نسخه های صحیح کتابهایی مانند"گلستان و بوستان"برای عاشقان شعر و ادب ایران کاری بسیار طاقت فرسا بوده است.
و این عشق بودکه توان گرد آوری و تصحیح این مجموعه نفیس را به جناب شادروان محمد فروغی داد.
کار بسیار.... تحسین برانگیز جناب "فروغی" و جمع آوری اطلاعات مربوط به نسخه های قدیمی تر که در پاریس موجود بود-
تا جاهای دیگر در کشور خودمان ارزش و احترام وی را در دیده ادب دوستان صد چندان کرد!!!
جنگ از طرف دوست دل آزار نباشد
یاری که تحمل نکند یار نباشد
گر بانگ بر آید که سری بر قدمی رفت
بسیار مگویید که بسیار نباشد
آن بار که گردون نکشد یار سبک روح
گر بر دل عشاق نهد بار نباشد
تا رنج تحمل نکنی گنج نبینی
تا شب نرود صبح پدیدار نباشد
پورفر عزیز، ممنون بابت آپلود این اثر ارزشمند...
8-)8-)8-)8-)
امید که همچنان شاهد فراهم نمودن کتاب های خوب در فضای مجازی از سوی شما باشیم؛ علی الخصوص کتب حکمی و فلسفی.