سفرنامه های ونیزیان در ایران: شش سفرنامه

س‍ف‍رن‍ام‍ه‌ه‍ای‌ ون‍ی‍زی‍ان‍ی‌ ک‍ه‌ در زم‍ان‌ اوزون‌ ح‍س‍ن‌ آق‌ ق‍وی‍ون‍ل‍و ب‍ه‌ ای‍ران‌ آم‍ده‌ان‍د

سفرنامه ‏هاى ونیزیان در ایران ترجمه منوچهر امیرى است که به زبان فارسى در سال  ١٣۴٩ خورشیدی نوشته است. این کتاب مشتمل بر شش سفرنامه است که پنج تاى آن را چهار تن از سفیران ونیزى و یکى را بازرگانى گمنام، از همان دیار نوشته است. هر یک از این نمایندگان سیاسى در طى اقامت خود در ایران، فرصت یافتند تا به سیر و سیاحت در شهرهاى ایران پرداخته و گزارش‏ هاى سودمندى از اوضاع سیاسى، اجتماعى، اقتصادى و فرهنگى این سرزمین گردآورند، و پس از بازگشت به موطن خویش در اروپا، یادداشت‏هاى شخصى خود را تحت عنوان «سفرنامه» چاپ و منتشر سازند. این سفرنامه‏ ها در شکل دادن به مکتب «ایران شناسى» در غرب کمک شایانى نمود. سه سفرنامه اول این کتاب (باربارو، زنو، کنتارینى) درباره‏ ى اوزون حسن و وقایع دوران حیات او اختصاص دارند. کنتارینى و باربارو شرح ماجراهاى سفر خویش را در سال‏هاى  ١۴٧۶م / ٨٨١ه.ق  و  ١۴٧٧م / ٨٨٢ه.ق  به پایان می ‏برند و سفرنامه‏ ى زنو با بازگشت او به ونیز در سال  ٨٧٨ ه.ق خاتمه می ‏یابد. نویسندگان سفرنامه‏ هاى ونیزیان در فاصله‏ ى سال‏هاى حکومت اوزون حسن آق قوینلو ( ٨٨٢ - ٨۵۶ ه.ق) تا سال‏هاى سلطنت شاه طهماسب صفوى ( ٩٨۴ - ٩٣٠ ه.ق) به ایران آمده ‏اند. انگیزه اصلى مسافرت آنها به جز آنجوللو و بازرگان ونیزى، دلیل سیاسى بود. تا بر اثر اتحاد با ایران، امپراتورى عثمانى را تحت فشار قرار داده و از توسعه و بسط قدرت عثمانیان جلوگیرى کنند.