خلاصه کتاب بهاگاواد گیتا

کاوشی در خرد جاودانه این متن مقدس هندو

خلاصه کتاب بهاگاواد گیتا (The Bhagavad Gita) جان‌مایه اثر معنوی حکیم ویاس (Vyasa) شاعر و فیلسوف برجسته هندی است که در حدود قرن پنجم قبل از میلاد مسیح نگاشته شده است. بهاگاواد گیتا گوهری درخشان در میراث معنوی جهان است که بخشی از حماسه عظیم مهابهاراتا محسوب می‌شود. ویاس که نام اصلی او کریشنا دویپایانا بوده، از برجسته‌ترین شخصیت‌های ادبیات سانسکریت و فرهنگ هندو به شمار می‌رود. این کتاب که به «سرود خداوند» نیز ترجمه می‌شود، در قالب گفتگویی عمیق میان شاهزاده آرجونا و خدای کریشنا در میانه میدان جنگ کوروکشترا شکل گرفته و شامل ۷۰۰ بیت در ۱۸ فصل است.
گیتا فلسفه‌ای جامع از زندگی، عمل، معنویت و رستگاری را ارائه می‌دهد و مفاهیمی چون دارما (وظیفه)، کارما (عمل)، بهاکتی (عشق الهی) و یوگا (اتحاد روح با خدا) را در بافتی داستانی و پرکشش تشریح می‌کند. این کتاب، فراتر از یک متن مذهبی، راهنمایی عملی برای زندگی روزمره است که پاسخ‌هایی برای پرسش‌های جاودانه بشر درباره معنای زندگی، مرگ، وظیفه و خویشتن‌شناسی ارائه می‌دهد.

بخشی از کتاب بهاگاواد گیتا:
«آرجونا، هنگامی که انسان همه خواسته‌های قلبش را رها می‌کند و تنها در خویشتن خویش، با خویشتن خویش خشنود می‌شود، آنگاه او را 'استوار در خرد' می‌خوانند. کسی که در رنج آشفته نمی‌شود، در لذت مشتاق نمی‌گردد، از دلبستگی، ترس و خشم رها شده است، او حکیمی است که اندیشه‌اش استوار و پایدار است. همچون لاک‌پشتی که اندام‌هایش را به درون می‌کشد، آن که حواس خود را از اشیاء حسی بازمی‌گرداند، خردی استوار دارد. گرچه انسان منضبط از لذت‌های حسی پرهیز می‌کند، اما اشتیاق به آنها همچنان در او باقی می‌ماند؛ تنها با شناخت واقعیت برتر است که این اشتیاق نیز از میان می‌رود.
حتی ذهن دانای هوشیار نیز ممکن است به‌واسطه حواس سرکش از مسیر منحرف شود. پس ای پسر کونتی، انسان باید با مهار کامل حواس، ذهن خود را بر من متمرکز سازد، زیرا تنها کسی که حواسش تحت فرمان اوست، خردی استوار دارد. هنگامی که انسان به اشیاء حسی می‌اندیشد، دلبستگی نسبت به آنها پدید می‌آید. از دلبستگی، خواستن زاده می‌شود و از خواستن، خشم برمی‌خیزد. از خشم، توهم برمی‌آید، از توهم، سردرگمی حافظه، از سردرگمی حافظه، نابودی عقل و از نابودی عقل، انسان به کلی تباه می‌گردد. اما کسی که در میان اشیاء حسی حرکت می‌کند، در حالی که حواسش از دلبستگی و نفرت رها شده و تحت فرمان خویشتن است، به آرامش دست می‌یابد.»