شرح کبیر انقروی بر مثنوی معنوی مولوی - جلد ۱۱

جزو دوم و سوم از دفتر چهارم

برگرفته از مقدمه مترجم:
اثریکه اکنون از نظر شما خوانندگان ارجمند می گذرد، ترجمه ایست از شرح کبیر اَنْقَرَوی بر مثنوی معنوی مولوی.
فکر نمی کنم از دوستداران شعر و ادب فارسی کسی باشد که از عظمت فکر و قدرت بیان مولینا آگاه نباشد و در برابر بحث بیکران و وسعت تخیل و دانش او سر تعظیم فرو نیاورد و در حل و فحص اصول افکار و دقایق اسرار کتاب مثنوی این مرد روحانی دچار حیرت و بهت نگردد و نگوید که اگر این معجزه نیست یقین نوعی کرامت است و یا وحی حق است. چنانکه خود حضرت مولینا فرموده اند:
این نه نجم است و نه رمل است و نه خواب
وحی حق والله اعلم بالصواب
و بایدی سفره کرام برره: و این مثنوی با دست ملائک کاتب، همان ملائکی که قرآن عظیم را از لوح محفوظ استنساخ و نوشته اند، نوشته شده و بر قلب من الهام شده است. مثنوی معنای قرآن کریم است و مثنوی کاشف قرآن است.
پس ادراک حقایق روحانی و تشریح مضامین پر از فلسفه و تصوف وفقه و مبانی اسلامی کتابی که دارای معانی قرآنی است، و سالهای متمادی است که مانند گوهر درخشان می درخشد و اشعه و انوارش گذشته از اینکه عالم ادب فارسی را روشن ساخته، چشم محققین و دانشمندان بیگانه را نیز از پرتو خویش خیره کرده است، کار ساده ای نیست.
بهمین مناسبت این کتاب شریف از همان زمانهای قدیم فقط مطالعه فقط موضوع عده ای خواص و اهل تحقیق و تتبع قرار گرفته و دیگران را محتاج به دستیاری و راهنمایی نظر باریک بین و تصور موشکاف و فسحت تعبیر و فصاحت لفظ و بلاغت معنی و احاطه خاطر و وسعت اطلاع مفسرین کرده است. پس بهمین منظور تفسیرهای متعددی بعمل آمده است. اما در میان تمام مفسرین که به تفسیر مثنوی شریف پرداخته اند، تنها شارح معروف جهانی اسماعیل انقروی است که در بیان افکار مولینا و شرح و توضیح مضامین آسمانی و عمیق و غیر متبادر بذهن مثنوی چیره دستی و هنرمندی خویش را ثابت نموده است...