نقد خیال: نقد ادبی در سبک هندی

دیدگاههای نقد ادبی در سبک هندی فتوحی در این کتاب ما را با گوشه های درخشانی از تاریخ سخن سنجی ادبی و نقد ادبی در ایران آشنا می کند و نشان می دهد که سخن آن دسته از علما و زعمای فرنگی مابی که پیوسته می گویند : ما در ایران نقد ادبی نداشته ایم تا چه اندازه گزاف ، بیهوده و تحقیق نشده است. این کتاب نشان می دهد چگونه در عصر صفوی سوای عنصر خیال و وزن ، عنصر قصد و آگاهیِ به تولید اثر ادبی نیز به تعریف شعر افزوده می شود. در اهمیت این موضوع این نکته را باید متذکر شد که ممکن است کودکی از سر بازی کودکانه با زبان چیزی بگوید که شبیه سخن شاعرانه باشد اما این سخن هیچ گاه در تاریخ شعر طبقه بندی نمی شود . پیدا است که آگاهی و قصد شاعرانه برای استقرار شاعر در گستره ژنریک شعر برای این که اثر تولید شده از سوی او ، توسط دیگران شعر قلمداد شود تا چه اندازه ویژه است . این عنصر « مع القصد » که ره آورد چالش های زیبایی شناسانه امر مذهبی با امر زیبا شناسانه است از این جا آغاز می شود که بلاغی های اسلامی می گویند که بسیاری از آیات قرآن از دیدگاه زیبایی شناسانه بسا شاعرانه هستند اما پیدا است که از سوی خوانندگان به مثابه شعر دریافت و قرائت نمی شوند . چون « مع القصد » ی که در آن ها است ناظر بر افق ژنریک شاعرانه نبوده است . این کتاب دریچه بسیار بسیار خوبی برای ورود به سخن زیباشناسانه و نقادی ادبی دوره صفوی و سبک هندی است و خواندن آن را به تمامی کسانی که دغدغه تاریخ زیبایی شناسی در ایران و به ویژه تاریخ نقد ادبی در ایران دارند، پیشنهاد می کنم.