آگاهی و گواهی

ترجمه و شرح انتقادی رساله تصور و تصدیق صدر المتالهین شیرازی‌

کتاب حاضر ترجمه فارسی رسالة التصور و التصدیق صدرالدین شیرازی، مشهور به ملاصدرا، است. مهدی حائری یزدی، فیلسوف معاصر ایرانی، ضمن ترجمه این رساله به شرح انتقادی آن نیز پرداخته است. مبحث «تصور و تصدیق» یکی از مباحث اصلی در منطق به‌شمار می‌آید و منطق‌دانان مسلمان در آثار خود به تفصیل به چیستی و اقسام آن پرداخته‌اند. همچنین این مبحث نگرش‌های اندیشمندان مسلمان در باب شناخت و کیفیت آن را نیز انعکاس می‌دهد. شاید این دو ویژگی، سبب شده است تا مترجم افزون بر ترجمة رسالة ‌التصور و التصدیق شرحی انتقادی نیز بر آن بنگارد. ترجمه کتاب تصور و تصدیق به‌عنوان «متن» کتاب قرار گرفته و دیدگاه‌های شارح کتاب در «پانوشت» مطرح شده است. نکته جالب توجه این است که شارح محترم کوشیده است تا دیدگاه منطق‌دانان معاصر را نیز ذیل مباحث مرتبط مطرح کند. برخی از مبحث کتاب عبارتست از: اندر رسیدن و گرویدن، تفاوت میان علم حضوری و حصولی، تقسیم علم به تصور و تصدیق، هستی تصور و تصدیق، فرق میان تصدیق و حکم، و تفسیر معیت در سخن ابن‌سینا.