باباطاهر عریان همدانی، عارف نیمه اول قرن پنجم

مختصر نوشته‌ای که در این جزوه درباره باباطاهر عریان همدانی وجود دارد حاوی اندک مطالبی درباره شرح احوال و آثار باباطاهر و ذکر برخی از ابیات و دوبیتی‌های او و نیز نمودی از افکار و عقاید عرفانی پیر وارسته همدانی است. آوازه باباطاهر، بیشتر به‌دلیل دوبیتی‌های عوام فهم و خواص پسند اوست‌. دوبیتی‌های باباطاهر، دارای مضامین ساده و روان و دور از صنایع ادبی دشوار است. این امر باعث رونق شعر او میان عموم مردم شده، به‌طوری که شماری از ابیات او صبغه تمثیلی یافته است‌. عناصر طبیعت‌، کوه و صحرا و گل و گیاه‌، عواطف لطیف و احساسات رقیق‌، درویشی‌، قلندری و ملامت‌، غم غربت و درد دلتنگی‌، اندوه بی‌سامانی و حسرت وصال‌، شکوه از ناپایداری و بی‌وفایی‌، دلدادگی و وفای به عهد، اعتراف به گناه و پوزش از خالق رحمان‌، مویه‌های حاصل از هجران‌، شور و جذبه‌های عشق و.. از جمله مضامین بارز شعر باباطاهر است‌. برخی صاحبان کتاب‌های تذکره و محققان معاصر، زبان وی را «راژی»، «راجی» یا «رازی» دانسته‌اند. این سه لفظ به گویش قدیم اهل ری بازمی‌گردد. برخی نیز زبان اشعار او را لُری می‌دانند.