تذکره انجمن خاقان

ب‍ا م‍ق‍دم‍ه‌: ت‍وف‍ی‍ق‌ س‍ب‍ح‍ان‍ی‌

فاضل‌خان گروسی از نویسندگان و شاعران زبردست اوایل قاجاریه است. او محمد نام دارد و از طایفه بایندر ترکمان است که به سال ۱۱۹۸ هـ.ق در گروس از توابع همدان به دنیا آمده است. این تذکره از کتاب‌های معروف روزگار مؤلف است که مهارت نویسنده آن را در نویسندگی نشان می‌دهد. انجمن خاقان تذکره معاصران نویسنده است مشتمل بر یک مقدمه در سبب تألیف کتاب، چهار انجمن و یک خاتمه. انجمن اول مقدمه در ذکر مجملی از نسب قاجاریان و وقایع شهریاری فتحعلی‌شاه، ذکر جلوس همایون و نظم ممالک و شمه‌ای از آثار خجسته و اشعار گزیده او را دربر دارد. انجمن دوم در احوال و اشعار بزرگ‌زادگان سلسله قاجار است. انجمن سوم در حسب و نسب شاعرانی است که به درگاه سلطانی راه یافته‌اند. و انجمن چهارم در ذکر شاعران سایر بلاد. در خاتمه نیز احوال و اشعار خود مؤلف آمده است.