فرهنگ مردم همدان

پرویز اذکائی در تاريخ و معاريف همدان يا همدان‌شناسى آثار متعددی دارد از قبيل: فهرست نسخ خطى همدان، مورخان همدان، ناموران همدان، قراگزلوهاى همدان، علویان همدان، میر سيد‌‎على همدانى (احوال و آثار)، باباطاهرنامه (هفده گفتار)، تاريخ عراق عجم (رساله)، درگزين تا كاشان (سه گفتار)، کتاب‌شناسى همدان، تاريخ معاصر همدان، راهنماى همدان، گفتارهاى مغان و مادشناسى، همدان‌نامه (بيست گفتار درباره مادستان)، ماتیکان عين القضات همدانى (هفت گفتار)، اما آخرين اثر ايشان کتاب( فرهنگ مردم همدان) همانطور که از نامش بر مي آيد معرفي فرهنگ همدان بويژه شهر همدان است چراکه به آداب رسوم و باورهاي مردم روستاهاي اطراف همدان نپرداخته است.
دکتر پرويز اذکايي اين کتاب را در ده بخش تنظيم کرده است:
1) درآمد همگانه: مقدمه اي است به چرايي و چگونگي تاليف کتاب.
2) زبان کهن همدان: در اين بخش گويش هاي همداني را از ديرباز معرفي و با ديگر گويش هاي منطقه مقايسه مي کند .
3) ويژگي هاي دستوري.
4) وازگان گويشي: اين بخش فرهنگ گويشي همدان و مفصل ترين فصل کتاب است .
5) مصطلحات و امثال: در اين بخش نيز نمونه هايي از ضرب المثل هاي رايج شهر گنجانده شده است.
6) اشعار و ترانه ها: در اين بخش از اشعار و و ترانه هاي عاميانه که به گويش همداني است چند نمونه آورده است.
7) مثل ها و قصه ها: اين بخش تهي از مطلب است و به نظر نويسنده چون اغلب شنيده هايش کليشه اي بوده در اينجا نياورده است و اين بخش را به ديگران واگذارده است.
8) باورها و عقايد: دکتر اذکايي نمونه هايي از باورها و عقايد مردم همدان را در اين بخش نوشته اند که البته مواردي از آنها در مناطق ديگر کشور هم مرسوم است و باور دارند.
9) آداب و رسوم: در اين قسمت به مراسم ها و اعياد مردم پرداخته است.
10) بازي ها و سرگرمي ها: در اين بخش هم مواردي است که با ديگر مناطق کشور مشترک است و يا از لحاظ روايت تفاوت دارد.