ابوالقاسم پرتو

(1302 هـ.خ)

در ایران و آمریکا تحصیل کرد. از دوران جوانی به انتشار داستان‎ها، اشعار و مقالات خود در مطبوعات پرداخت. داستان‎هایش را در انتقاد از فساد اداری، خرافه ‎پرستی و کهنه اندیشی عامه نوشت. از جمله نویسندگانی بود که به شدت تحت تاثیر صادق هدایت و آثارش قرار داشت و حتی در یکی از داستان هایش نیز به زندگی هدایت پرداخت. داستان بلند "کاج کج" (۱۳۲۵) را درباره نقش عشق در به تزلزل درآوردن پیرمردی مقدس مآب نوشت. و در رمان کوتاه "مردی که رفیق عزرائیل شد" به انتقاد از تخریب بافت سنتی و از دست رفتن ارزش های گذشته ی جامعه پرداخت. پرتو اعظم پس از انقلاب اسلامی به آمریکا مهاجرت کرد؛ در آن‎جا آثاری در زمینه زبان، ادبیات و تاریخ ایران نوشت. از او نمایشنامه ‎هایی هم باقی مانده است. شعرهایش را با نام مستعار شاعر گمنام در مطبوعات چاپ می‎کرد. از دیگر آثار اوست: "شب اول قبر" (۱۳۲۴)، "قاطی‎پاتی" (۱۳۲۵)، "برنامه زندگی" (۱۳۲۷)، "آدم‎های ما" (۱۳۲۷)، "خفاش" (۱۳۳۳)، "مجموعه سنگ برای پای لنگ" (۱۳۴۷)، "سنگ روی یخ" (۱۳۵۲)، رمان "در وزارت آسیاب‎های بادی" (۱۳۵۴)، "خدیش" (۱۳۵۵) که توصیفی است از تغییر و بهبود شرایط زنان ایرانی از ۱۳۰۵ تا ۱۳۵۴ در پاییز ۱۳۵۶ در روزنامه رستاخیز سلسله مقالاتی درباره "واپسین روزهای هدایت" نوشت.۱ از دیگر آثار اوست: "آفتابه"، "آن دختر که صلیب به گردن داشت"، "اشاقه باش"، "الاغ گم شده"، "بار ذغال"، "بیکاری، تصویر مردی بالای دار"، "توریست"، "چشم و هم چشمی"، "چشم هایش حرف می زد"، "چنانچه افتد و دانی"، "حسرت"، "خواستگاری"، "در نیمه راه بازگشت"، "دست از پا درازتر"، "دست دوم"، "دنبال سایه"، "ستاره"، "شایعه"، "قهوه خانه"، "مرده خور"، "مرغی که انجیر می خورد"، "نسیان" و "یک شب در یک شهر".وی پس از انقلاب ساکن آمریکا شد و آثاری در زمینه زبان و ادبیات و تاریخ نوشت .